ماده ۸۹۷ قانون مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۲۷ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۲۸ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۸۹۷ قانون مدنی: اشخاصی که گاه به فرض و گاهی به قرابت ارث می‌برند عبارتند از: پدر، دختر و دخترها، خواهر و خواهرهای ابی یا ابوینی و کلاله امی.

توضیح واژگان

به خویشان در خط اطراف متوفی به ویژه خواهران و برادران و فرزندان آن‌ها، «کلاله» گفته می‌شود.[۱]

مطالعات تطبیقی

در دین مسیح، سهم پسر و دختر از ترکه، برابر است،[۲] اما در آیین زرتشت، دختر از پدر خویش، نصف سهم پسر را به ارث می‌برد، و دختر از مادرش، برابر با سهم پسر، ارث خواهد برد.[۳]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در صورت وجود فرزند برای متوفی، پدر او فرض بر بوده؛ و در غیر این صورت، قرابت بر است.[۴]

در صورتی که ورثه متوفی، منحصر به کلاله امی باشد؛ در صورت واحد بودن، یک ششم ماترک را به فرض می‌برد؛ و بقیه را به قرابت، و در فرض تعدد کلاله امی، یک سوم را به فرض می‌برند؛ و مابقی را به قرابت، و در صورتی که ورثه متوفی، منحصر به یک خواهر ابی باشد؛ وی نصف ترکه را به فرض، و مابقی را به رد خواهد برد.[۵][۶]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

آیه ۱۷۶ سوره نساء: «یَسْتَفْتُونَکَ قُلِ اللَّهُ یُفْتِیکُمْ فِی الْکَلالَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَکَ لَیْسَ لَهُ وَلَدٌ وَلَهُ أُخْتٌ فَلَهَا نِصْفُ مَا تَرَکَ وَهُوَ یَرِثُهَا إِنْ لَمْ یَکُنْ لَهَا وَلَدٌ فَإِنْ کَانَتَا اثْنَتَیْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثَانِ مِمَّا تَرَکَ وَإِنْ کَانُوا إِخْوَةً رِجَالا وَنِسَاءً فَلِلذَّکَرِ مِثْلُ حَظِّ الأنْثَیَیْنِ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ أَنْ تَضِلُّوا وَاللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ»، برخی اشخاصی را که گاه به فرض، و گاهی هم به قرابت، ارث می‌برند؛ برشمرده است.[۷]

منابع

  1. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 100368
  2. عزیزاله فهیمی. ارث تطبیقی مقایسه مقررات ارث در حقوق مدنی و اقلیت‌های دینی ایران (زرتشتی-کلیمی-مسیحی). چاپ 1. خرسندی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3070524
  3. عزیزاله فهیمی. ارث تطبیقی مقایسه مقررات ارث در حقوق مدنی و اقلیت‌های دینی ایران (زرتشتی-کلیمی-مسیحی). چاپ 1. خرسندی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3070532
  4. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 14944
  5. ابوالقاسم گرجی. مبانی حقوق اسلامی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1085420
  6. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد سوم) (در شفعه، وصایا، ارث) (با تجدیدنظر، تصحیح کامل اضافات). چاپ 13. اسلامیه، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 14956
  7. فقه و حقوق تطبیقی (مجموعه مقاله). چاپ 2. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1156972