ماده ۹۰۲ قانون مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۴۹ توسط Itbot (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۹۰۲ قانون مدنی: فرض دو وارث دو ثلث ترکه است:

  1. دو دختر و بیشتر در صورت نبودن اولاد ذکور.
  2. دو خواهر و بیشتر ابوینی یا ابی تنها با نبودن برادر.

مواد مرتبط

مطالعات تطبیقی

در دین یهود، دختر در صورتی ارث می‌برد که، متوفی دارای پسر یا نوه پسری نباشد.[۱]

نکات تفسیری دکترین ماده 902 قانون مدنی

در صورتی که متوفی دارای دو خواهر ابوینی و جد و جده باشد؛ دو ثلث ترکه به خواهران وی، و مابقی به جد و جده او می‌رسد؛ و چیزی اضافه نمی‌آید.[۲]

هرگاه وراث متوفی، منحصر به دو یا چند خواهر ابوینی و چند خواهر امی باشد؛ دو ثلث ترکه به خواهران ابوینی، و مابقی به خواهران امی او رسیده؛ و چیزی اضافه نمی‌آید؛ ولی اگر ورثه میت، منحصر به دو خواهر ابوینی و یک خواهر امی باشد؛ در این صورت، سدس ترکه به خواهر امی رسیده؛ و دو ثلث نصیب خواهران ابوینی گردیده؛ و مابقی ترکه، به خواهران ابوینی رد می‌گردد.[۳]

اگر ورثه متوفی، منحصر به دو یا چند دختر باشند؛ دو ثلث ترکه را به فرض برده؛ و مابقی، به آنان رد می‌گردد.[۴]

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

آیه ۱۱ سوره نساء، سهم دو یا چند دختر را، در فرضی که متوفی، دارای فرزند دیگری نمی‌باشد؛ تعیین نموده‌است: «یُوصِیکُمُ اللَّهُ فِی أَوْلادِکُمْ لِلذَّکَرِ مِثْلُ حَظِّ الأنْثَیَیْنِ فَإِنْ کُنَّ نِسَاءً فَوْقَ اثْنَتَیْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَکَ وَإِنْ کَانَتْ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَلأبَوَیْهِ لِکُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَکَ إِنْ کَانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلَدٌ وَوَرِثَهُ أَبَوَاهُ فَلأمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ کَانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلأمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصِی بِهَا أَوْ دَیْنٍ آبَاؤُکُمْ وَأَبْنَاؤُکُمْ لا تَدْرُونَ أَیُّهُمْ أَقْرَبُ لَکُمْ نَفْعًا فَرِیضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیمًا حَکِیمًا»، و آیه ۱۷۶ همان سوره نیز، «یَسْتَفْتُونَکَ قُلِ اللَّهُ یُفْتِیکُمْ فِی الْکَلالَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَکَ لَیْسَ لَهُ وَلَدٌ وَلَهُ أُخْتٌ فَلَهَا نِصْفُ مَا تَرَکَ وَهُوَ یَرِثُهَا إِنْ لَمْ یَکُنْ لَهَا وَلَدٌ فَإِنْ کَانَتَا اثْنَتَیْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثَانِ مِمَّا تَرَکَ وَإِنْ کَانُوا إِخْوَةً رِجَالا وَنِسَاءً فَلِلذَّکَرِ مِثْلُ حَظِّ الأنْثَیَیْنِ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ أَنْ تَضِلُّوا وَاللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ»، سهم دو یا چند خواهر متوفی را، در فرضی که وی؛ دارای اولاد ذکور نباشد؛ مشخص نموده‌ است.[۵][۶][۷]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 902 قانون مدنی

  1. اگر دو دختر یا بیشتر باشند و فرزند پسر وجود نداشته باشد، دو سوم ترکه به آنها تعلق می‌گیرد.
  2. اگر دو خواهر یا بیشتر از وابستگان پدری و مادری یا فقط پدری باشند و برادر نداشته باشند، دو سوم ترکه به ایشان تعلق می‌گیرد.

منابع

  1. عزیزاله فهیمی. ارث تطبیقی مقایسه مقررات ارث در حقوق مدنی و اقلیت‌های دینی ایران (زرتشتی-کلیمی-مسیحی). چاپ 1. خرسندی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3069624
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث). چاپ 5. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 198808
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1447136
  4. مهدی شهیدی. ارث. چاپ 8. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 154952
  5. سیدمرتضی قاسم‌زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 366064
  6. اسداله لطفی. ترجمه مباحث حقوقی شرح لمعه. چاپ 4. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2173380
  7. فقه و حقوق تطبیقی (مجموعه مقاله). چاپ 2. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1156972