ماده ۱۳۴ قانون مدنی
ماده ۱۳۴ قانون مدنی: هیچیک از اشخاصی که در یک معبر یا یک مجری شریکند نمیتوانند شرکای دیگر را مانع از عبور یا بردن آب شوند.
نکات توضیحی تفسیری دکترین
مفاد این ماده، نسبت به موارد استفاده متعارف و مبتنی بر طبیعت دیوار مشترک نیز قابلیت تسری داشته و برخی دادگاهها، در رابطه با سایر اموال مشاع نیز، به ماده مزبور استناد مینمایند[۱] و در موارد سکوت قانونگذار، میتوان از مفاد این ماده، برای سایر مصادیق تصرف در اموال مشاع، قائل به قیاس، وحدت ملاک یا تنقیح مناط شد؛ مثلاً در موردی که شخصی وفات مییابد، ورثه او تا زمان افراز ملک یا فروش آن، نسبت به خانه او، مالکیت جمعی و مشاعی دارند و در عمل، مقدور نیست که برای هر دفعه ورود به خانه یا استفاده از نقاط مختلف آن، نظیر سرویس بهداشتی، حمام و آشپزخانه، مدام از یکدیگر، طلب اذن نمایند.[۲] به عبارت دیگر مفاد این ماده، استثنایی است بر انتفاع شرکا از اموال مشاع، چرا که با استناد به قاعده عسر و حرج، اذن شرکا از یکدیگر، بابت هر بار ورود به معبر یا مجرای مشترک، امری نامقدور است.[۳] در این ماده، نتیجه و حاصل عمل، مورد نهی قانونگذار قرار گرفتهاست، به نحوی که مخالفت با چنین ممنوعیتی، موجب بیاعتباری عمل منهیٌعنه خواهد بود[۴] و حتی با مخالفت شریک هم، میتوان به بام مشترک رفته و برفها را از روی آن، به پایین ریخت یا اینکه از نهر مشترک، آب برداشت.[۵]
رویههای قضایی
به موجب دادنامه شماره ۱۷۴۵ مورخه ۴/۱۱/۱۳۲۷ شعبه ۶ دیوان عالی کشور، ممکن است حق استیفا از مجرای موجود در یک ملک، علاوه بر مالک زمین، به اشخاص دیگری هم، تعلق داشته باشد.[۶]
منابع
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 91716
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 188180
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 188180
- ↑ ابوالحسن محمدی. مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه. چاپ 39. دانشگاه تهران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 138220
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات بهطور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 525628
- ↑ احمد متین. مجموعه رویه قضایی قسمت حقوقی. چاپ 1. آثار اندیشه، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5532624