ماده ۹۰۹ قانون مدنی

ماده ۹۰۹ قانون مدنی: هرگاه پدر یا مادر متوفی یا هر دو ابوین او موجود باشند با چند دختر، فرض تمام دخترها دو ثلث ترکه خواهد بود که بالسویه بین آن‌ها تقسیم می‌شود و فرض هر یک از پدر و مادر یک سدس و مابقی اگر باشد بین تمام ورثه به نسبت فرض آن‌ها تقسیم می‌شود مگر این که مادر حاجب داشته باشد در این صورت مادر از باقی چیزی نمی‌برد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۸۹۲ قانون مدنی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در صورتی که متوفی، دارای مادر و دو دختر باشد؛ سدس ترکه او به مادرش، و دو ثلث آن نیز، به اولاد او خواهد رسید؛ و مابقی ترکه، به‌طور اخماسی، به ورثه، به نسبت فرضشان، رد خواهد شد، اما در صورتی که وراث متوفی، منحصر به دو دختر و والدین او باشد؛ چیزی برای رد باقی نمی‌ماند.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

• در صورتی که متوفی، دارای چند دختر و ابوین باشد؛ دو سوم ترکه به دخترها رسیده؛ و هر یک از پدر و مادر او نیز، سدس ماترک را به ارث خواهند برد؛ و چیزی هم برای رد، باقی نمی‌ماند.

• طی استفتایی از مراجع تقلید، چنین پاسخ داده شده است که: شخصی فوت نموده؛ و به هنگام وفات، چند دانگ از یک مغازه و بخشی از سرمایه آن، و نیز چند دانگ از یک دفتر اسناد رسمی، متعلق به او بوده‌ است، وراث متوفی، منحصر به مادر و دو دختر می‌باشد، هر یک از ورثه وی، به نسبت قانونی خود، ارث خواهد برد.

انتقادات

قانونگذار به اشتباه، تصور نموده که در صورت اجتماع ابوین میت با دختران او، چیزی از ماترک، برای رد به وراث، باقی خواهد ماند، بنابراین عبارت «مگر اینکه مادر حاجب داشته باشد؛ در این صورت مادر، از باقی چیزی نمی‌برد» زاید است؛ زیرا در صورتی که متوفی، دارای دختران متعدد و ابوین باشد؛ چیزی از ماترک او اضافه نمی‌ماند؛ تا به ورثه رد شود، در فرضی هم که پدر میت، قبل از او، از دنیا رفته باشد؛ دیگر اخوه متوفی، نمی‌توانند حاجب مادر باشند؛ تا مانع از رد زاید بر فرض وارث به او گردند.