ماده ۱۰۷۰ قانون مدنی

ماده ۱۰۷۰ قانون مدنی: رضای زوجین شرط نفوذ عقد است و هرگاه مکره بعد از زوال کره، عقد را اجازه کند نافذ است مگر این که اکراه به درجه‌ای بوده که عاقد فاقد قصد باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

«اکراه» در ماده ۱۰۷۰ قانون مدنی، به معنای وادار نمودن شخص بر اتیان عملی، با فشار و تهدید است، به نحوی که اگر تهدیدی در کار نبود؛ آن کار انجام نمی‌شد. منظور از «زوجین» نیز، زن و شوهری است که رابطه زناشویی، میان آنان برقرار باشد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

معمولاً اکراه، رضا را معیوب نموده و عقد را غیرنافذ می‌سازد، عمل اکراهی، با اختیار شخص مکره، انجام پذیرفته؛ و در نتیجه، با رضایت بعدی او، تنفیذ می‌گردد، مگر اینکه اکراه، به درجه ای بوده باشد که اراده را سلب نموده و قصد را از بین برده باشد. بنابراین اگر تهدید و اکراه، قصد و اراده را از اکراه شونده سلب نماید؛ در این صورت عملی که تحت اکراه انجام شده؛ باطل است نه غیرنافذ.

بین تهدید و عملی که تحت تأثیر آن، انجام گردیده؛ باید رابطه سببیت عرفی وجود داشته باشد، و تهدید و خوف و وحشت مورد نیاز در اکراه، باید منجر به از بین رفتن رضای اکراه شونده شود.

اگر نکاح اکراهی، توسط اکراه شونده، رد گردد؛ در این صورت عقد، باطل شده؛ و همه آثار آن، از بین می‌رود.

مصادیق و نمونه‌ها

• نکاح تحت فشار و اصرار والدین دختر، نافذ نبوده؛ و نیاز به تنفیذ او دارد.

مقالات مرتبط

• ازدواج اجباری؛ از ممنوعیت‌انگاری تا جرم‌انگاری

• ایجاب در معاملات دولتی