ماده ۳۳۵ قانون مدنی

ماده ۳۳۵ قانون مدنی: در صورت تصادم بین دو کشتی یا دو قطار راه‌آهن یا دو اتومبیل و امثال آن‌ها، مسئولیت متوجه طرفی خواهد بود که تصادم در نتیجهٔ عمد یا مسامحهٔ او حاصل شده باشد و اگر طرفین، تقصیر یا مسامحه کرده باشند هر دو مسئول خواهند بود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

«تسبیب»، یعنی به وجود آوردن سبب تلف یا نقص، نسبت به نفس یا مال غیر، که ممکن است ارادی یا مبتنی بر تقصیر باشد، در واقع آنچه را که باعث نابودی چیزی گردد و نتوان تلف را به‌طور عادی و حقیقی به آن منتسب نمود؛ تسبیب نام دارد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

مفاد این ماده، بر مبنای اماره مسئولیت بوده؛ و احراز تقصیر مرتکب ضروری است.

قانونگذار در این ماده، سه فرض را برای ضمان ناشی از تصادم دو وسیله نقلیه با یکدیگر، در نظر گرفته‌است؛ که دو فرض اول را به صراحت بیان نموده؛ و فرض سوم، با استناد به مفهوم مخالف ماده، قابل استنباط است:

- فرضی که یکی از دو راننده، مرتکب تقصیر عمدی یا مبتنی بر مسامحه گردیده باشد.

- زمانی که رانندگان هر دو وسیله، مرتکب تقصیر، اعم از عمدی، یا مبتنی بر مسامحه شده باشد.

- موردی که هیچ‌یک از دو راننده، مرتکب تقصیر نشده باشد.

نکات توضیحی

مبنای مسئولیت موضوع این ماده، تقصیر اعلام شده‌است، اما قانونگذار در ماده ۱ قانون بیمه اجباری دارندگان وسایل نقلیه موتوری، مبنای تقصیر را حذف نموده؛ و جهت احراز ضمان، به سبق وجود رابطه سببیت عرفی، بسنده نموده‌است، در واقع قانونگذار، در ماده ۱ قانون بیمه اجباری دارندگان وسایل نقلیه موتوری، مسئولیت مدنی را پذیرفته، و به‌طور کامل از هیچ‌یک از نظریات تقصیر و خطر پیروی نمی‌نماید.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

اگر در برخورد دو خودرو با یکدیگر، زیان‌های وارد شده؛ قابل انتساب به هر دو راننده باشد؛ در این صورت هر دوی آنها، ملزم به پرداخت نیمی از خسارات طرف مقابل خواهد بود.

رویه‌های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره ۷۴۵۳ مورخه ۷/۱۰/۱۳۸۲ اداره حقوقی قوه قضاییه، در صورت تصادم دو وسیله نقلیه با یکدیگر، شخصی که مقصر بوده؛ مسئول جبران خسارات وارد شده به طرف دیگر است.

انتقادات

این ماده، در رابطه با خساراتی که از تصادم دو وسیله نقلیه با یکدیگر، به اشخاص ثالث وارد می‌گردد؛ ساکت است.

قانونگذار در این ماده، نسبت به نحوه توزیع خسارت، بین طرفین مصدوم حادثه، سکوت اختیار نموده‌است.

مقالات مرتبط

• اخلاقی بودن مسئولیت مدنی محض
• نگرش تحلیلی برنقش تقصیر در ضمان ناشی از تسبیب در فقه اسلامی و حقوق ایران‏
• مبنای فقهی حقوقی مسئولیت اشخاص حقیقی در قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث مصوب ۱۳۹۵
• مبانی مسئولیت مدنی اشخاص ثالث در حوادث رانندگی
• مسئولیت مدنی ناشی از آلودگی‌های زیست‌محیطی در انفال
• بررسـی مبنـای مسئولیت مدنـی دارنـدگان وسیله نقلیه موتوری زمینی و حدود آن با تکیه بر مبانی فقهی
• اهداف و مبانی جبران خسارت ناشی از نقض قرارداد با تأکید بر آرای قضایی
• تحول در مسئولیت مدنی پزشک : بازگشت افراطی به نظریۀ تقصیر