ماده ۲۷۵ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
در حقوق رم، [[مدیون]] می‌توانست پس از جلب [[رضا|رضایت]] [[داین]]، [[مال]] دیگری غیر از موضوع تعهد را، به وی تسلیم نماید. در حقوق فرانسه نیز، وقوع چنین توافقی امکان پذیر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دایرةالمعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4221848|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> | در حقوق رم، [[مدیون]] می‌توانست پس از جلب [[رضا|رضایت]] [[داین]]، [[مال]] دیگری غیر از موضوع تعهد را، به وی تسلیم نماید. در حقوق فرانسه نیز، وقوع چنین توافقی امکان پذیر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دایرةالمعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4221848|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> | ||
در ماده 4-1342 قانون مدنی جدید فرانسه نیز گفته شده است که متعهد له این حق را دارد تا از دریافت جزئی از تعهد خودداری نماید حتی اگر موضوع تعهد امری قابل تجزیه باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1401|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6713436|صفحه=|نام۱=سیامک|نام خانوادگی۱=پاکباز|چاپ=1}}</ref> | |||
== فلسفه و مبانی نظری ماده == | == فلسفه و مبانی نظری ماده == | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۳: | ||
== رویه‌های قضایی == | == رویه‌های قضایی == | ||
به موجب [[نظریه مشورتی]] شماره ۴۱۸۲/۷ مورخه ۶/۶/۱۳۸۵ [[اداره حقوقی قوه قضاییه]]، اگر [[مهریه]] زوجه، سکه بهار آزادی باشد؛ در این صورت نمی‌توان وی را ملزم نمود تا به جای آن، پول دریافت نماید؛ و مطالبه سکه توسط او، مغایرتی با مقررات پولی و بانکی کشور ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون مدنی (قانون مدنی، نظریات شورای نگهبان، بخشنامه قوه قضائیه، آرای وحدت رویه و اصراری هیئت عمومی دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، نظریا اداره کل حقوقی و اسناد و امور مترجمین قوه قضائیه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5567568|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=8}}</ref> | به موجب [[نظریه مشورتی]] شماره ۴۱۸۲/۷ مورخه ۶/۶/۱۳۸۵ [[اداره حقوقی قوه قضاییه]]، اگر [[مهریه]] زوجه، سکه بهار آزادی باشد؛ در این صورت نمی‌توان وی را ملزم نمود تا به جای آن، پول دریافت نماید؛ و مطالبه سکه توسط او، مغایرتی با مقررات پولی و بانکی کشور ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون مدنی (قانون مدنی، نظریات شورای نگهبان، بخشنامه قوه قضائیه، آرای وحدت رویه و اصراری هیئت عمومی دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، نظریا اداره کل حقوقی و اسناد و امور مترجمین قوه قضائیه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5567568|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=8}}</ref> | ||
* [[نظریه شماره 7/99/1774 مورخ 1399/11/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درخواست محکوم له بر حبس محکوم علیه پس از برگزاری نوبت دوم مزایده]] | |||
== مصادیق و نمونه‌ها == | == مصادیق و نمونه‌ها == | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۴: | ||
* [[ماهیت وفای به عهد و بررسی مصادیق آن در حقوق ایران]] | * [[ماهیت وفای به عهد و بررسی مصادیق آن در حقوق ایران]] | ||
* [[ماهیت حقوقی ایفاي غیر موضوع تعهد]] | * [[ماهیت حقوقی ایفاي غیر موضوع تعهد]] | ||
* [[تعهدات فروشنده در انطباق مادی کالاهایی با عناصر دیجیتالی در دستورالعمل اتحادیه اروپا 2019 و وضعیت آن در حقوق ایران]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۹ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۱۵
ماده ۲۷۵ قانون مدنی: متعهدله را نمی‌توان مجبور نمود که چیز دیگری به غیر آنچه که موضوع تعهد است قبول نماید اگر چه آن شئ، قیمتاً معادل یا بیشتر از موضوع تعهد باشد.
توضیح واژگان
به شخصی که از تعهد متعهد، نفع ببرد؛ «متعهدٌله» گویند.[۱]
مطالعات تطبیقی
به موجب ماده ۱۷۴۵ قانون مدنی اتیوپی، متعهد، باید همان چیزی را، تسلیم نماید که موضوع تعهد بوده‌است.[۲]
مفاد این ماده، به‌طور کامل، از ماده ۱۲۴۳ قانون مدنی فرانسه اقتباس گردیده‌است.[۳]
در حقوق رم، مدیون می‌توانست پس از جلب رضایت داین، مال دیگری غیر از موضوع تعهد را، به وی تسلیم نماید. در حقوق فرانسه نیز، وقوع چنین توافقی امکان پذیر است.[۴]
در ماده 4-1342 قانون مدنی جدید فرانسه نیز گفته شده است که متعهد له این حق را دارد تا از دریافت جزئی از تعهد خودداری نماید حتی اگر موضوع تعهد امری قابل تجزیه باشد.[۵]
فلسفه و مبانی نظری ماده
تسلیم مالی غیر از آنچه که موضوع تعهد است؛ موجب برائت ذمه متعهد نمی‌گردد؛ زیرا تشخیص منافع داین، با خود او است؛ و همو باید تعیین نماید؛ آنچه را که به وی پیشنهاد گردیده‌است؛ جایگزین موضوع تعهد می‌باشد یا نه؟[۶]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
اگر مالی که متعهد، تسلیم می‌نماید؛ از لحاظ جنس، با موضوع تعهد متفاوت بوده؛ لیکن نفع آن، بیشتر از شیء مورد توافق آنها باشد؛ و مخالفت متعهدٌله با پذیرش آن مال، عقلایی نباشد؛ در این صورت اقباض محقق است.[۷]
گفتنی است تحویل مال دیگری به جای مبیع به مشتری، بیع محسوب نگردیده؛ و دارای ماهیتی مستقل است.[۸]
نکات توضیحی
مقصود از «چیز دیگری» در این ماده، جنس، اوصاف و مقدار مالی است که متعهد، می‌خواهد به جای موضوع تعهد، به طرف معامله تسلیم نماید.[۹]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
با استناد به روایتی از امام صادق، متعهدٌله می‌تواند قبول نماید که متعهد، به جای موضوع تعهد، مال دیگری را به او تحویل دهد.[۱۰]
رویه‌های قضایی
به موجب نظریه مشورتی شماره ۴۱۸۲/۷ مورخه ۶/۶/۱۳۸۵ اداره حقوقی قوه قضاییه، اگر مهریه زوجه، سکه بهار آزادی باشد؛ در این صورت نمی‌توان وی را ملزم نمود تا به جای آن، پول دریافت نماید؛ و مطالبه سکه توسط او، مغایرتی با مقررات پولی و بانکی کشور ندارد.[۱۱]
مصادیق و نمونه‌ها
- اگر موضوع تعهد، ۱۰۰۰۰۰۰ ریال باشد؛ طرفین می‌توانند توافق نمایند که متعهد، به جای وجه مزبور، سه کیلوگرم برنج را، به متعهدٌله تسلیم نماید.[۱۲]
- اگر موضوع تعهد، ۱۰۰ کیلوگرم برنج بوده باشد؛ بایع باید همان جنس را تسلیم نموده؛ و نمی‌توان به جای آن، مبادرت به تحویل ۳۰۰ کیلوگرم گندم کند.[۱۳]
مقالات مرتبط
- قانون حاکم بر تعیین ارز قرارداد در داوری تجاری بین‌المللی
- ماهیت وفای به عهد و بررسی مصادیق آن در حقوق ایران
- ماهیت حقوقی ایفاي غیر موضوع تعهد
- تعهدات فروشنده در انطباق مادی کالاهایی با عناصر دیجیتالی در دستورالعمل اتحادیه اروپا 2019 و وضعیت آن در حقوق ایران
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 340976
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دایرةالمعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات). چاپ 1. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4213484
- ↑ حمید بهرامی احمدی. حقوق تعهدات و قراردادها با مطالعه تطبیقی در فقه مذاهب اسلامی و نظام‌های حقوقی. چاپ 1. دانشگاه امام صادق (ع)، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4358312
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دایرةالمعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات). چاپ 1. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4221848
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6713436
- ↑ منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1060516
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1711792
- ↑ مهدی شهیدی. سقوط تعهدات (با اصلاحات). چاپ 9. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 121472
- ↑ محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3623852
- ↑ میرزاابوالقاسم قمی. جامع الشتات (جلد اول) (کتاب التجاره). چاپ 1. دانشگاه حقوق و علوم سیاسی، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3866292
- ↑ مجموعه قانون مدنی (قانون مدنی، نظریات شورای نگهبان، بخشنامه قوه قضائیه، آرای وحدت رویه و اصراری هیئت عمومی دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، نظریا اداره کل حقوقی و اسناد و امور مترجمین قوه قضائیه). چاپ 8. معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5567568
- ↑ مهدی شهیدی. سقوط تعهدات (با اصلاحات). چاپ 9. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 121432
- ↑ احمد باقری. سقوط تعهدات (بررسی تحلیلی مبانی فقهی قانون مدنی مواد 264 الی 300). چاپ 1. انتشارات آن، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1579208