ماده ۱۴۶ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۲: خط ۲:
* {{زیتونی|[[ماده ۱۴۵ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۴۵ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۴۷ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۴۷ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۴۵ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۴۵ قانون مدنی]]
خط ۱۱: خط ۹:


اهل لغت، به گردآورنده، جمع‌کننده و فراهم کننده، «[[حایز]]» گویند و در اصطلاح، حایز، شخصی است که با رعایت مقررات مربوط به [[مباحات|اموال مباح]]، آنها را تصرف می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=420560|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref>
اهل لغت، به گردآورنده، جمع‌کننده و فراهم کننده، «[[حایز]]» گویند و در اصطلاح، حایز، شخصی است که با رعایت مقررات مربوط به [[مباحات|اموال مباح]]، آنها را تصرف می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=420560|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref>
== مطالعات تطبیقی ==
== مطالعات تطبیقی ==
قانون مدنی فرانسه، تعریفی از حیازت، ارائه نداده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=187740|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=6}}</ref>
قانون مدنی فرانسه، تعریفی از حیازت، ارائه نداده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=187740|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=6}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 146 قانون مدنی ==
== نکات تفسیری دکترین ==
[[مشترکات عمومی]]، دارای مالک بوده؛ در حالی که مباحات، مالکی ندارند و [[دولت]] با رعایت موازین قانونی، می‌تواند اموال مباح را [[مالکیت|تملک]] نموده یا اجازه تملک این گونه اموال را به اشخاص خصوصی بدهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=12540|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=11}}</ref>
[[مشترکات عمومی]]، دارای مالک بوده؛ در حالی که مباحات، مالکی ندارند و [[دولت]] با رعایت موازین قانونی، می‌تواند اموال مباح را [[مالکیت|تملک]] نموده یا اجازه تملک این گونه اموال را به اشخاص خصوصی بدهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=12540|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=11}}</ref>


خط ۲۵: خط ۲۱:


شکار حیوان، صید مروارید و ماهی، با رعایت [[قانون|قوانین]] مربوطه، از مصادیق حیازت از طریق تصرف [[مال]] هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=12604|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=11}}</ref>
شکار حیوان، صید مروارید و ماهی، با رعایت [[قانون|قوانین]] مربوطه، از مصادیق حیازت از طریق تصرف [[مال]] هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=12604|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=11}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 146 قانون مدنی ==
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# حیازت به معنای تصرف و قرار دادن دست بر موضوعی است.
# حیازت به معنای تصرف و قرار دادن دست بر موضوعی است.
خط ۳۴: خط ۲۸:
# تصرف و وضع ید به عنوان یکی از حالت‌های حیازت تعریف شده است.
# تصرف و وضع ید به عنوان یکی از حالت‌های حیازت تعریف شده است.
# آماده‌سازی وسایل برای تصرف نیز در تعریف حیازت قرار می‌گیرد.
# آماده‌سازی وسایل برای تصرف نیز در تعریف حیازت قرار می‌گیرد.
== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
* [[رای دادگاه درباره رابطه شکایت کیفری تصرف عدوانی با دعوی حقوقی تصرف عدوانی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۷۰۰۷۶۹)]]
* [[رای دادگاه درباره رابطه شکایت کیفری تصرف عدوانی با دعوی حقوقی تصرف عدوانی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۷۰۰۷۶۹)]]
* [[نظریه شماره 7/1401/897 مورخ 1401/12/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم مراجعه مالک وسیله نقلیه توقیف شده]]
* [[نظریه شماره 7/1401/897 مورخ 1401/12/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم مراجعه مالک وسیله نقلیه توقیف شده]]
== انتقادات ==
== انتقادات ==
معلوم نیست که منظور قانونگذار از اصطلاحات «تصرف و وضع ید» و «تصرف و استیلا»، مترادف بودن واژه‌هایی است که به دنبال هم آمده یا نه؟<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=187740|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=6}}</ref> و حتی اگر به نظر قانونگذار، واژگان مزبور، با هم مترادف باشند، باز هم تکرار اصطلاحات مترادف، برخلاف شیوه [[قانونگذاری]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=187744|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=6}}</ref>
معلوم نیست که منظور قانونگذار از اصطلاحات «تصرف و وضع ید» و «تصرف و استیلا»، مترادف بودن واژه‌هایی است که به دنبال هم آمده یا نه؟<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=187740|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=6}}</ref> و حتی اگر به نظر قانونگذار، واژگان مزبور، با هم مترادف باشند، باز هم تکرار اصطلاحات مترادف، برخلاف شیوه [[قانونگذاری]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=187744|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=6}}</ref>
== پایان نامه و رساله های مرتبط ==
== پایان نامه و رساله های مرتبط ==
* [[بررسی تطبیقی حیازت در مجموعه مقررات ایران و حقوق انگلیس]]
* [[بررسی تطبیقی حیازت در مجموعه مقررات ایران و حقوق انگلیس]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
خط ۵۲: خط ۴۲:
[[رده:حیازت مباحات]]
[[رده:حیازت مباحات]]
[[رده:مباحات]]
[[رده:مباحات]]
{{DEFAULTSORT:ماده 0730}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۹

ماده ۱۴۶ قانون مدنی: مقصود از حیازت، تصرف و وضع ید است یا مهیا کردن وسایل تصرف و استیلا.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

به تسلط بر شخص یا چیزی، «استیلا» گویند.[۱]

اهل لغت، به گردآورنده، جمع‌کننده و فراهم کننده، «حایز» گویند و در اصطلاح، حایز، شخصی است که با رعایت مقررات مربوط به اموال مباح، آنها را تصرف می‌کند.[۲]

مطالعات تطبیقی

قانون مدنی فرانسه، تعریفی از حیازت، ارائه نداده‌است.[۳]

نکات تفسیری دکترین ماده 146 قانون مدنی

مشترکات عمومی، دارای مالک بوده؛ در حالی که مباحات، مالکی ندارند و دولت با رعایت موازین قانونی، می‌تواند اموال مباح را تملک نموده یا اجازه تملک این گونه اموال را به اشخاص خصوصی بدهد.[۴]

تملک اموال مباح، به وسیله احیای اراضی موات و حیازت سایر مباحات، امکان پذیر است، مگر در موارد منع قانونی.[۵][۶] در حیازت، علاوه بر تصرف، وجود قصد تملک نیز ضروری است.[۷]

حیازت مباحات، به‌طور طبیعی، به دو صورت تصرف و استیلا یا فراهم نمودن اسباب تصرف و وضع ید، امکان پذیر است.[۸]

پهن کردن دام و افتادن صید در آن از مصادیق حیازت، از طریق فراهم نمودن وسایل تصرف و استیلا است.[۹]

شکار حیوان، صید مروارید و ماهی، با رعایت قوانین مربوطه، از مصادیق حیازت از طریق تصرف مال هستند.[۱۰]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 146 قانون مدنی

  1. حیازت به معنای تصرف و قرار دادن دست بر موضوعی است.
  2. حیازت همچنین شامل مهیا کردن وسایل برای تصرف و استیلا می‌باشد.
  3. مفهوم حیازت در قانون مدنی به دو بخش تقسیم می‌شود: تصرف مستقیم و قرار دادن شرایط برای تصرف.
  4. تصرف و وضع ید به عنوان یکی از حالت‌های حیازت تعریف شده است.
  5. آماده‌سازی وسایل برای تصرف نیز در تعریف حیازت قرار می‌گیرد.

رویه های قضایی

انتقادات

معلوم نیست که منظور قانونگذار از اصطلاحات «تصرف و وضع ید» و «تصرف و استیلا»، مترادف بودن واژه‌هایی است که به دنبال هم آمده یا نه؟[۱۱] و حتی اگر به نظر قانونگذار، واژگان مزبور، با هم مترادف باشند، باز هم تکرار اصطلاحات مترادف، برخلاف شیوه قانونگذاری است.[۱۲]

پایان نامه و رساله های مرتبط

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 81484
  2. مسعود انصاری و محمدعلی طاهری. دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم). چاپ 2. محراب فکر، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 420560
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 187740
  4. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12540
  5. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12564
  6. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 93436
  7. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 187764
  8. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12604
  9. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12604
  10. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12604
  11. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 187740
  12. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 187744