ماده ۱۱۸۸ قانون مدنی

ماده ۱۱۸۸ قانون مدنی: هر یک از پدر و جد پدری بعد از وفات دیگری می‌تواند برای اولاد خود که تحت ولایت او می‌باشد وصی معین کند تا بعد از فوت خود در نگاهداری و تربیت آن‌ها مواظبت کرده و اموال آن‌ها را اداره نماید.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۱۸۷ قانون مدنی
• ماده ۱۱۸۹ قانون مدنی

توضیح واژگان

«وصی» که در ماده ۱۱۸۸ قانون مدنی مورد اشاره قرار گرفته است، کسی است که توسط پدر یا جد پدری، برای دوران پس مرگ آنان، جهت تصدی امور مالی طفل انتخاب می‌شود.

نکات تفسیری دکترین ماده 1188 قانون مدنی

پدر یا جد پدری می‌توانند به وصی منصوب از سوی خود، حق تعیین وصی برای اداره امور مولی علیه را اعطاء نمایند. تعیین وصی منصوب از سوی ولی قهری، یکی از مصادیق وصیت عهدی است. وصی، نماینده ولی در اداره امور مولی علیه است، اما این نمایندگی، متفاوت از وکالت است.

پدر و جد پدری، با وجود حیات دیگری، نباید برای طفل، وصی معین کنند، در واقع، در صورت حیات پدر و جد پدری، یکی از آنها نمی‌تواند برای اداره امور مولی علیه، اقدام به تعیین وصی نماید، بنابراین اگر طفل، دارای دو ولی قهری بوده باشد؛ که یکی از آنها محجور یا ممنوع از تصرف در امور مولی علیه بوده؛ و دیگری، به اداره امور محجور بپردازد؛ شخص اخیر نمی‌تواند به بهانه اینکه ولی دیگر، قادر به اعمال ولایت خود نیست؛ برای بعد از خود، وصی معین نماید؛ زیرا قانونگذار، تعیین وصی توسط ولی قهری را، منوط به عدم حیات ولی دیگر دانسته‌است.

حق تعیین وصی برای طفل، توسط مادر، برادر و …، و در واقع اشخاصی به جز ولی قهری، منتفی است.

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

اجماع فقها دلالت بر این دارد که ولایت وصی بر طفل، تابع اختیار موصی است ولی بنا بر اصل، وصی از چنین حق و اختیاری برخوردار نمی‌باشد.

سوابق فقهی

وصی نمی‌تواند بدون اذن موصی، برای پس از خود، جانشین تعیین نماید؛ حتی اگر از این کار منع نشده باشد، چرا که ولایت وصی با مرگ او تمام می‌شود؛ و برمبنای اصل عدم تسلط بر مال غیر، نمی‌توان عمل به وصیت کسی نمود که دیگر، حقی ندارد؛ و دیگر اینکه، ولایت وصی، قابلیت نیابت به غیر را نداشته؛ و تابع اختیارات اعطا شده از سوی موصی است، در مقابل، استدلال نموده‌اند که وصی می‌تواند اقدام به تعیین وصی برای اتیان امور مولی علیه نماید؛ چرا که همان‌طور که وصی، برای ایام حیات خویش می‌تواند وکیل تعیین نماید؛ برای دوران پس از مرگ خود نیز، چنین حقی را دارا می‌باشد، و به علاوه، وصی نیز از حقوق پدر و جد پدری، از جمله حق تعیین وصی، برخوردار می‌باشد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1188 قانون مدنی

1. هر یک از پدر یا جد پدری می‌تواند وصی تعیین کند.
2. وصی برای اولادی که تحت ولایت متوفی است، تعیین می‌شود.
3. وصی باید پس از فوت پدر یا جد پدری مواظبت و تربیت اولاد را برعهده گیرد.
4. وصی مسئول مدیریت و اداره اموال اولادی است که تحت ولایت بوده‌اند.
5. تعیین وصی می‌تواند حتی بدون توافق یا حضور طرف دیگر (پدر یا جد پدری) انجام شود.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 2142/96/7 مورخ 1396/09/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مقالات مرتبط

• تحول در نظام حقوقی حمایت از کودکان بدون سرپرست
• تعارض نقش دادستان و سازمانهای غیر قضایی در حمایت از محجوران
• درآمدی بر بازشناسی وکالت مطلق