ماده ۱۱۹۴ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(اضافه کردن نظریه مشورتی اصلاح شده به رویه های قضایی)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
پدر و جد پدری و وصی منصوب از طرف یکی از آنان، ولی خاص طفل نامیده می‌شود.
'''ماده ۱۱۹۴ قانون مدنی''': [[پدر]] و [[جد]] پدری و [[وصی]] منصوب از طرف یکی از آنان، [[ولی خاص]] [[طفل]] نامیده می‌شود.
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۹۳ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۹۳ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۹۵ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۹۵ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۱۱۹۳ قانون مدنی]]
* [[ماده 32 قانون ثبت اسناد و املاک]]
* [[ماده ۱۱۹۵ قانون مدنی]]
 
* [[ماده ۳۲ قانون ثبت اسناد و املاک]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
وصی کسی است که توسط پدر یا جد پدری، برای دوران پس مرگ آنان، جهت تصدی امور مالی طفل، انتخاب می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=بهینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3351016|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=رسایی نیا|چاپ=1}}</ref>
«وصی» که در '''ماده ۱۱۹۴ قانون مدنی'''، مورد اشاره قرار گرفته است، کسی است که توسط پدر یا جد پدری، برای دوران پس از [[فوت|مرگ]] آنان، جهت [[تصدی]] امور [[مال|مالی]] طفل، انتخاب می‌شود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=بهینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3351016|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=رسایی نیا|چاپ=1}}</ref> همچنین به شخصی که [[ولی قهری]]، برای بعد از خود، معین می‌نماید تا به [[اداره کردن|اداره]] امور [[مولی علیه]] او بپردازد؛ «ولی خاص» گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=525292|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=17}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 1194 قانون مدنی ==
حق ایصاء یعنی موصی به وصی، اذن در تعیین جانشین برای خود، داده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (وصیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=299828|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=2}}</ref>
وصی، همان اختیارات ولی قهری را دارا است؛ به همین دلیل ماهیت حقوقی [[وصیت عهدی|وصایت]] را، احداث ولایت دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی قراردادهای ویژه (اشاعه، شرکت مدنی، تقسیم مال مشترک، ودیعه، وکالت، ضمان)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=518692|صفحه=|نام۱=سیدمحمود|نام خانوادگی۱=کاشانی|چاپ=1}}</ref> با وجود ولی خاص، شخص [[فاقد اهلیت]]، تحت [[ولایت]] او قرار خواهد داشت.<ref>سیدعلی.شایگان.{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=407432|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> ولی خاص، نسبت به [[قیم]]، از اختیارات بیشتری برخوردار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تعهدات (جلد دوم) (اعمال حقوقی، تشکیل عقد)|ترجمه=|جلد=|سال=1378|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=774112|صفحه=|نام۱=عبدالمجید|نام خانوادگی۱=امیری قائم مقامی|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توضیحی ماده 1194 قانون مدنی ==
وصایت بر اشخاص، یعنی اینکه ولی قهری به موجب وصیت عهدی، به شخص ثالث، اختیار نگهداری مولی علیه خود را، اعطا نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=346232|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> و به شخصی که ولی قهری، برای بعد از خود، معین می‌نماید تا به اداره امور مولی علیه او بپردازد؛ ولی خاص گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=525292|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=17}}</ref>
[[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]]، وصی را در دسته اولیای [[محجور]]، قرار داده‌ است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ماهنامه کانون سال 50 شماره 87 آذر 1387|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=صفیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1657944|صفحه=|نام۱=کانون سردفتران|دفتریاران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
 
== مطالعات فقهی ==
اعطای نمایندگی از سوی قانونگذار را، نمایندگی قانونی گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=232192|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref>
=== مستندات فقهی ===
 
* به دلالت [[اجماع]]، پدر و جد پدری و هر چه بالاتر رود؛ ولی طفل محسوب گردیده؛ و [[مادر]] او، ولایتی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=252948|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=11}}</ref>
به مواردی که نمایندگی شخص، در قانون پیش‌بینی شده؛ و اراده او و اصیل، نقشی در زوال این رابطه ندارد؛ نمایندگی قانونی اخص گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4172196|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=7}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1194 قانون مدنی ==
 
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
# پدر و جد پدری و وصی منصوب ولی خاص طفل محسوب می‌شوند.
ولی خاص، نسبت به قیم، از اختیارات بیشتری برخوردار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تعهدات (جلد دوم) (اعمال حقوقی، تشکیل عقد)|ترجمه=|جلد=|سال=1378|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=774112|صفحه=|نام۱=عبدالمجید|نام خانوادگی۱=امیری قائم مقامی|چاپ=1}}</ref>
# وصی باید از طرف پدر یا جد پدری منصوب شده باشد تا ولی خاص محسوب گردد.
 
# اصطلاح "ولی خاص" برای تعریف نوع خاصی از سرپرستی به کار می‌رود.
وصی، همان اختیارات ولی قهری را، دارا است؛ به همین دلیل ماهیت حقوقی وصایت را، احداث ولایت دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی قراردادهای ویژه (اشاعه، شرکت مدنی، تقسیم مال مشترک، ودیعه، وکالت، ضمان)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=518692|صفحه=|نام۱=سیدمحمود|نام خانوادگی۱=کاشانی|چاپ=1}}</ref>
# ولی خاص در مقایسه با ولی قهری یا قانونی، به انتخاب و نصب توسط پدر یا جد پدری برمی‌گردد.
 
# قانون مدنی در این ماده صراحتاً محدوده سرپرستی این افراد را مشخص کرده است.
با وجود ولی خاص، شخص فاقد اهلیت، تحت ولایت او قرار خواهدداشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=407432|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
== رویه های قضایی ==
 
* به موجب [[نظریه مشورتی]] شماره ۵۷۶۶/۷ مورخه ۱۳۷۶/۹/۱۰ [[اداره کل حقوقی قوه قضائیه|اداره حقوقی قوه قضاییه]]، وصی، از کلیه اختیارات پدر و جد پدری، برخوردار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 35 بهار 1386|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=شورای فرهنگی و اجتماعی زنان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=825772|صفحه=|نام۱=شورای فرهنگی|اجتماعی زنان|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
قانون مدنی، وصی را در دسته اولیای محجور، قرار داده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ماهنامه کانون سال 50 شماره 87 آذر 1387|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=صفیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1657944|صفحه=|نام۱=کانون سردفتران|دفتریاران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
* [[نظریه شماره 7/1400/1358 مورخ 1401/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شرایط شکلی دادخواست در اقامه ی دعوا به نمایندگی از طفل یا مولی علیه|نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۱۳۵۸ مورخ ۱۴۰۱/۰۳/۰۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شرایط شکلی دادخواست در اقامه ی دعوا به نمایندگی از طفل یا مولی علیه]]
 
* [[نظریه شماره 7/1401/26 مورخ 1401/07/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعارض حضانت و ولایت قهری در برخی موارد|نظریه شماره ۷/۱۴۰۱/۲۶ مورخ ۱۴۰۱/۰۷/۲۶ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعارض حضانت و ولایت قهری در برخی موارد]]
== مستندات فقهی ==
به دلالت اجماع، پدر و جد پدری و هر چه بالاتر رود؛ ولی طفل محسوب گردیده؛ و مادر او، ولایتی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=252948|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=11}}</ref>
 
== رویه‌های قضایی ==
به موجب نظریه مشورتی شماره ۵۷۶۶/۷ مورخه ۱۰/۹/۱۳۷۶ اداره حقوقی قوه قضاییه، وصی، از کلیه اختیارات پدر و جد پدری، برخوردار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 35 بهار 1386|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=شورای فرهنگی و اجتماعی زنان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=825772|صفحه=|نام۱=شورای فرهنگی|اجتماعی زنان|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
 
* [[نظریه شماره 7/1400/1358 مورخ 1401/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شرایط شکلی دادخواست در اقامه ی دعوا به نمایندگی از طفل یا مولی علیه]]
 
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون مدنی}}
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اشخاص]]
[[رده:اشخاص]]
[[رده:اولاد]]
[[رده:اولاد]]
[[رده:ولایت قهری پدر و جد پدری]]
{{DEFAULTSORT:ماده 5980}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۴۸

ماده ۱۱۹۴ قانون مدنی: پدر و جد پدری و وصی منصوب از طرف یکی از آنان، ولی خاص طفل نامیده می‌شود.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

«وصی» که در ماده ۱۱۹۴ قانون مدنی، مورد اشاره قرار گرفته است، کسی است که توسط پدر یا جد پدری، برای دوران پس از مرگ آنان، جهت تصدی امور مالی طفل، انتخاب می‌شود،[۱] همچنین به شخصی که ولی قهری، برای بعد از خود، معین می‌نماید تا به اداره امور مولی علیه او بپردازد؛ «ولی خاص» گویند.[۲]

نکات تفسیری دکترین ماده 1194 قانون مدنی

وصی، همان اختیارات ولی قهری را دارا است؛ به همین دلیل ماهیت حقوقی وصایت را، احداث ولایت دانسته‌اند.[۳] با وجود ولی خاص، شخص فاقد اهلیت، تحت ولایت او قرار خواهد داشت.[۴] ولی خاص، نسبت به قیم، از اختیارات بیشتری برخوردار است.[۵]

نکات توضیحی ماده 1194 قانون مدنی

قانون مدنی، وصی را در دسته اولیای محجور، قرار داده‌ است.[۶]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

  • به دلالت اجماع، پدر و جد پدری و هر چه بالاتر رود؛ ولی طفل محسوب گردیده؛ و مادر او، ولایتی ندارد.[۷]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1194 قانون مدنی

  1. پدر و جد پدری و وصی منصوب ولی خاص طفل محسوب می‌شوند.
  2. وصی باید از طرف پدر یا جد پدری منصوب شده باشد تا ولی خاص محسوب گردد.
  3. اصطلاح "ولی خاص" برای تعریف نوع خاصی از سرپرستی به کار می‌رود.
  4. ولی خاص در مقایسه با ولی قهری یا قانونی، به انتخاب و نصب توسط پدر یا جد پدری برمی‌گردد.
  5. قانون مدنی در این ماده صراحتاً محدوده سرپرستی این افراد را مشخص کرده است.

رویه های قضایی

منابع

  1. ↑ ناصر رسایی نیا. حقوق خانواده. چاپ 1. بهینه، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3351016
  2. ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 525292
  3. ↑ سیدمحمود کاشانی. حقوق مدنی قراردادهای ویژه (اشاعه، شرکت مدنی، تقسیم مال مشترک، ودیعه، وکالت، ضمان). چاپ 1. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 518692
  4. ↑ سیدعلی.شایگان. حقوق مدنی. چاپ 1. طه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 407432
  5. ↑ عبدالمجید امیری قائم مقامی. حقوق تعهدات (جلد دوم) (اعمال حقوقی، تشکیل عقد). چاپ 1. میزان، 1378.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 774112
  6. ↑ ماهنامه کانون سال 50 شماره 87 آذر 1387. صفیه، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1657944
  7. ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت). چاپ 11. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 252948
  8. ↑ فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 35 بهار 1386. شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 825772
برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۱۱۹۴_قانون_مدنی&oldid=445055»