ماده ۶۶۰ قانون مدنی

ماده ۶۶۰ قانون مدنی: وکالت ممکن است به‌طور مطلق و برای تمام امور موکل باشد یا مقید و برای امر یا امور خاصی.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

مقید: یعنی محدود، و به وکالتی که در آن، اجرای موضوع وکالت، منوط به قیدی گردیده باشد، «وکالت مقید» گویند. بنا به تعریفی دیگر، به وکالتی که موضوع آن، امر یا امور معینی باشد؛ وکالت مقید گویند.

مطالعات تطبیقی

به موجب قانون مدنی بلژیک، وکالت مطلق، امور تبرعی را در بر نمی گیرد.

موضوع مذکور در ماده صدرالذکر در ماده 1155 قانون مدنی جدید فرانسه نیز تصریح شده است بدین نحو که؛ حدود اختیارات نماینده یا با عبارت کلی تعریف شده است که در اینصورت نماینده تنها می تواند اداره امور مربوطه را انجام دهد، یا اینکه اختیارات نماینده به صراحت مشخص شده است که در این حالت نیز نماینده تنها در حدود اختیارات اعطایی می تواند فعالیت نماید.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

به دلیل خطراتی که در وکالت مطلق وجود دارد؛ قانونگذار، حدود اختیارات وکیل در وکالت مطلق را، محدود به اداره اموال موکل نموده‌است.

علی‌رغم اینکه اطلاق وکالت، منجر به گسترش موضوع آن گردیده؛ و نیز مقید بودن وکالت، از عموم آن کاسته؛ و عقد مزبور را، محدود به امور معینی می‌نماید؛ نباید وکالت مطلق را، با وکالت عام مترادف دانست؛ زیرا ممکن است موضوع وکالت، مالی معین باشد؛ اما اختیارات وکیل در آن عقد، به صورت مطلق و بدون قید تعیین گردد، و ممکن است وکالت، مربوط به مالی خاص یا عمل معینی باشد؛ ولی اختیار وکیل، به صورت مطلق و بدون قید تعیین گردد. از نظر مدت، وکالت ممکن است مطلق، یعنی بدون مدت، یا موقت باشد.

نکات توضیحی

در رابطه با معامله با خود، در معاملات جزئی، اصل آزادی حاکم بوده؛ و در قراردادهای کلی، اصل، منع معامله با خود است.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

بنابر نظر مشهور فقها، اگر زن، به مردی وکالت مطلق دهد تا او را، به تزویج هر کسی که صلاح می‌دانست دربیاورد؛ در این صورت او نمی‌تواند آن زن را، به نکاح خود دربیاورد، «تبادر» و «انصراف»، مؤید این حکم است.

موکل، می‌تواند برای همه اموری که در آنها، مباشرت شرط نیست، مبادرت به تعیین وکیل نموده؛ یا اینکه برای امری خاص و معین، وکیل تعیین کند.

اگر شخصی، به دیگری وکالت دهد تا مال او را بفروشد؛ در این صورت وکیل نمی‌تواند طرف بیع قرار گیرد، مگر اینکه از اوضاع و احوال و شواهد و قراین، چنین برآید که موکل، مخالفتی با این امر نداشته‌است.

رویه‌های قضایی

به موجب رأی اصراری شماره ۱۷۰ هیئت عمومی دیوان عالی کشور مورخه ۱۳۴۸/۴/۴، اگر اختیارات وکیل، مطلق بوده؛ و پرداخت بدهی‌های موکل را نیز دربربگیرد؛ در این صورت اقامه دعوا به طرفیت وکیل، مانعی ندارد.

• رای دادگاه درباره اثر قید حق مراجعه وکیل به مقامات قضائی در وکالتنامه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۶۹۵۰۰۴۸۵)

• نظریه شماره 7/99/543 مورخ 1399/06/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره وکالت نامه رسمی مطلق

مصادیق و نمونه‌ها

اگر زید، به عمرو وکالت دهد تا منزل او را، به بیع منجز، یا معلق، یا خیاری، یا مالکیت زمانی، یا به صورت اجاره به شرط تملیک، یا به هر شکلی که مصلحت می‌داند؛ بفروشد؛ چنین وکالتی، مطلق است.

مقالات مرتبط

• وقف اموال اشخاص حقوقی به وسیله مدیران
• درآمدی بر بازشناسی وکالت مطلق