ماده ۱۴۷ قانون مدنی

ماده ۱۴۷ قانون مدنی: هر کس مال مباحی را با رعایت قوانین مربوط به آن حیازت کند مالک آن می‌شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

مباحات، اموالی هستند که مالک خاصی ندارند و آحاد مردم می‌توانند آن را مطابق قوانین و مقررات، از طریق حیازت به مالکیت خویش درآورده یا از آن‌ها انتفاع ببرند.

مقصود از حیازت، تصرف و وضع ید است یا مهیا کردن وسایل تصرف و استیلا.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

تملک اموال مباح، به وسیله احیای اراضی موات و حیازت سایر مباحات، امکان پذیر است، مگر در موارد منع قانونی. در حیازت، علاوه بر تصرف، وجود قصد تملک نیز ضروری است. حیازت مباحات، به عنوان یکی از موجبات تملک، ایقاع محسوب می‌گردد. حیازت، باید با اعمالی تؤام باشد که از نظر عرف، به دست آوردن محسوب گردیده و دلالت بر تملک نماید، به عنوان نمونه، هیچ‌گاه نمی‌توان نشانه گذاری روی یک درخت را حیازت محسوب نمود.

برخی از مباحات، قابل تملک نیستند؛ نظیر موقوفات و حق انتفاع.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

چوب و زغالی که مردم، از جنگل حیازت می‌نمایند به شرط رعایت مقررات دولت اسلامی، متعلق به خود آنان است.

استفاده از آب قنات برای حمام شهر، در صورتی صحیح است که از گذشته، در کنار سایر متصرفین قنات مزبور، چنین حقی وجود داشته باشد.

حیازت مباحات، از اسباب تملک محسوب می‌گردد.

مصادیق و نمونه‌ها

• حیازت چوب‌ها، سنگ‌ها و آجرهای ساختمانی در ده که توسط مالکین آن، رها شده‌است، اشکالی ندارد.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/1401/897 مورخ 1401/12/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم مراجعه مالک وسیله نقلیه توقیف شده

مقالات مرتبط

• تأملی بر چالش‌های حقوقی مالکیت آب در حوضـۀ زاینده‌رود از منظر حقوق عمومی
• مالکیت نفت در قراردادهای نفتی بین المللی از منظر حقوق خصوصی