ماده ۱۱۰ قانون مدنی

ماده ۱۱۰ قانون مدنی: بنا، به‌طور ترصیف و وضع سرتیر از جمله قرائن است که دلالت بر تصرف و اختصاص می‌کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

به ارتباط و اتصال مرتب و منظم مصالح ساختمانی به یکدیگر که در عرف، قفل و بست نامیده می‌شود، «ترصیف» گویند.

مطالعات تطبیقی

به موجب ماده ۶۰۶ قانون مدنی فرانسه، هر کسی که زودتر ساختمان خود را ساخته باشد؛ مالک دیوار بین دو ملک نیز می‌باشد؛ زیرا آن دیوار را در زمین خود ساخته تا بدین وسیله محدوده زمین خویش را محصور نماید.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده، از مصادیق امارات قانونی بوده و در برابر اماره قضایی، تاب مقاومت ندارد. در رابطه با امارات قانونی، قانونگذار، ظنی را که در نتیجه اعتماد به ظاهر به دست آمده، توسعه داده و در همه دعاوی، آن را نشانه وجود واقع می‌داند. اماره مالکیت، منحصر به تصرف نبوده و قانونگذار در ترصیف، صاحب بنای متصل به دیوار را، مالک دیوار بین دو ملک می‌داند.

اگر قسمتی از ساختمان، به نحو ترصیف و به صورت قفل و بست، به دیوار متصل گردیده باشد؛ آن دیوار، ملک اختصاصی صاحب بنا، محسوب می‌گردد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

اگر دیوار، در تصرف هر دو همسایه بوده و شواهدی مبنی بر اختصاص آن به هر دو، وجود داشته باشد؛ هرچند نوع استفاده هر یک از آن دو، متفاوت بوده و تصرف آنان، برابر نباشد؛ با سوگند آنان، حکم به اشتراک دیوار می‌گردد؛ اما اگر فقط یکی از دو همسایه، بر دیوار بین دو ملک، تسلط و استیلا داشته باشد؛ مالکیت وی، با سوگند او اثبات می‌گردد؛ مگر اینکه طرف مقابل، خلاف این مدعا را اثبات نماید.

مصادیق و نمونه‌ها

• اگر دیواری، فقط از یک طرف، آب چکان داشته باشد، ملک کسی است که آب باران، از روی سطح مورب، به حیاط او می‌ریزد.

مقالات مرتبط

• امارۀ مالکیت