ماده ۲۲۳ قانون مدنی

ماده ۲۲۳ قانون مدنی: هر معامله که واقع شده باشد محمول بر صحت است مگر این که فساد آن معلوم شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

اصل صحت قراردادها، یعنی اینکه به مجرد انعقاد یک عقد، هم در مرحله اجرا، هم در زمینه قضاوت، باید اصل را بر صحت آن معامله قرار داد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

قانونگذار، به جهت حفظ نظم اجتماعی، هر عقدی را، که میان دو یا چند شخص، منعقد گردیده باشد؛ حمل بر صحت نموده؛ مگراینکه خلاف آن اثبات گردد. بنابراین برای الزام طرف مقابل به انعقاد قرارداد؛ صرف اثبات تحقق عقد در دادگاه، کافی است.

به دلالت غلبه، اصل بر صحت قراردادهای منعقده توسط اشخاص است؛ همانطورکه در رابطه با مجنون ادواری، چنین غلبه ای وجود ندارد. و یکی از حقوقدانان، در دو مقال جداگانه، یک دفعه، اصل را بر صحت معامله مجنون ادواری دانسته؛ و در جای دیگر، نظری مخالف ارائه نموده است.

اصل صحت را، نمی توان یک فرض قانونی، یا اصل عملی به شمار آورد؛ چراکه در رابطه با صحت معاملاتی که اشخاص، در طول عمر خود، منعقد می نمایند؛ علم عادی وجود دارد؛ بخصوص اینکه اینگونه قراردادها، اغلب مربوط به امور کوچک و جزئی است.

سوابق فقهی

در معاملات مجنون ادواری، در موارد تردید بین جنون یا افاقه، درواقع شک در وقوع معامله وجود دارد نه در صحت آن. در چنین معاملاتی، اصلاً عقد و توافقی واقع نشده؛ تا بتوان حکم به صحت اراده طرفین نمود.

اصاله الصحه، یک اصل عملی است؛ نه اماره.

مقالات مرتبط

• کارآیی اقتصادی شرط وجه التزام برای مبیعِ مستحق للغیر درآمده (فراتر از آرای وحدت رویه شماره 733 و 811)
• مفهوم، آثار و ارزیابی اصل ابقای عقود
• جایگاه ثبت رسمی قرارداد در قانون پیش فروش ساختمان 1389
• تحلیل حقوقی«دستکاری بازار اوراق بهادار»
• دستکاری بازار اوراق بهادار
• شیوه های تفسیر قرارداد در نظام حقوقی ایران و انگلستان
• ماهیت قرارداد استفاده از رحم جایگزین
• بازپژوهی مستندات فقهی اصل صحت در قراردادها با هدف تعیین محدودۀ آن در مادۀ 223 قانون مدنی
• استصناع و کاربرد آن در نظام بانکی با تأکید بر دستورالعمل های 1390/5/25 شورای پول و اعتبار
• قواعد مورد استناد قاضی در تفسیر عقد در فقه اسلامی، حقوق موضوعه ایران، مصر و لبنان