ماده ۱۲۸۵ قانون مدنی

ماده ۱۲۸۵ قانون مدنی: شهادتنامه سند محسوب نمی‌شود و فقط اعتبار شهادت را خواهد داشت.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۲۸۴ قانون مدنی
• ماده ۱۲۸۶ قانون مدنی
• ماده ۲۰ قانون داوری تجاری بین‌المللی

توضیح واژگان

منظور از «شهادت نامه» در ماده ۱۲۸۵ قانون مدنی، نوشته‌ای است که به موجب آن، شخص امری را، به سود یا زیان شخصی دیگر، نفی یا اثبات نماید.

نکات تفسیری دکترین

مفاد شهادت نامه، به زیان صاحب آن، سند محسوب می‌گردد، همان گونه که در ماده ۱۲۸۵ قانون مدنی آمده است، شهادت نامه، اعتبار شهادت را دارد، به نظر برخی از حقوقدانان، شهادت نامه، اعتبار شهادت شفاهی را دارد، و به نظر برخی دیگر، به دلیل ویژگی‌هایی که ادای شهادت در حضور قاضی، و نحوه ادای مطالب، و حالات ادا کننده گواهی دارد؛ نمی‌توان شهادت نامه را دارای اعتباری به اندازه شهادت شفاهی دانست.

گفتنی است در صورت انکار شهادت نامه توسط طرف مقابل، رسیدگی به اصالت آن از سوی دادگاه، معنایی ندارد؛ زیرا شهادت نامه، سند محسوب نمی‌گردد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی

1. شهادتنامه به عنوان سند قانونی در نظر گرفته نمی‌شود.
2. اعتبار شهادتنامه تنها به اندازه اعتبار شهادت است.
3. نمی‌توان از شهادتنامه به عنوان مدرک قانونی برای اثبات حقوق یا ادعاها استفاده کرد.
4. برای استفاده از شهادتنامه در محاکم قضایی، باید به عنوان شهادت مورد ارزیابی قرار گیرد، نه سند.

رویه های قضایی

• رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره استناد به شهادت شهود به عنوان دلیل اعاده دادرسی
• رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره ارائه استشهادیه به عنوان مستند تقاضای اعاده دادرسی

• به موجب دادنامه شماره ۱۷۷۸ مورخه ۱۳۸۴/۱۲/۱۷ شعبه ۸ دادگاه تجدیدنظر استان تهران، شهادت نامه، به موجب قانون، دلیل اثبات دعوا محسوب نمی‌گردد.

• به موجب دادنامه شماره ۱۰۸۰ مورخه ۱۳۸۳/۷/۲۷ شعبه ۱۸ دادگاه تجدیدنظر استان تهران، شهادت نامه، سند محسوب نگردیده و فقط از اعتبار شهادت برخوردار است.
• رای دادگاه درباره ادعای عدم اصالت سند همراه با ادعای پرداخت (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۷۷۳)

مذاکرات تصویب

به نظر یکی از نمایندگان مجلس، شهادت نامه نمی‌تواند ارزش شهادت شفاهی را داشته باشد، چرا که در عمل، باعث ایجاد مشکلاتی برای دادگاه‌ها خواهد شد. در پاسخ به انتقاد وی، وزیر عدلیه متذکر شد که در صورت تردید دادگاه نسبت به اعتبار استشهادیه، قاضی می‌تواند شهود را احضار نموده؛ و توضیحات لازم را استماع نماید.

به نظر یکی از نمایندگان مجلس، شهادت نامه، برگه ای است که یک شخص نوشته؛ و اشخاص متعددی هم، ذیل آن را امضاء می‌نمایند. بعید است چنین شهادتی، دال بر قطع و یقین شهود باشد. مخبر کمیسیون قوانین عدلیه، بیان نمود که شهادت نامه می‌تواند اماره شهادت باشد؛ و برای اثبات صحت مفاد آن، قاضی باید شهود را احضار نموده؛ و گواهی آنان را استماع نماید.

به نظر یکی از اعضای کمیسیون قوانین عدلیه مجلس، شهادت نامه، از اعتبار شهادت شفاهی برخوردار نبوده؛ و تنها ممکن است به عنوان اماره، مورد پذیرش قرار گیرد، وزیر عدلیه معتقد بود که استشهادیه، اماره نیست، نماینده مزبور، همچنان معتقد بود که بهتر است ماده ۱۲۸۵ قانون مدنی، تصویب نگردد؛ اما وزیر عدلیه، عدم تصویب ماده را، به منزله مشتبه شدن شهادت نامه با سند دانست.

مصادیق و نمونه ها

• اگر شخصی، قبل از فوت مورث خود، شهادت نامه را به زیان او، امضاء نموده باشد؛ بعد از مرگ وی، آثار شهادت نامه مزبور، به ضرر او جاری خواهد بود.

مقالات مرتبط

• ضمانت اجرای نقض مقررات شکلی (ثبتی) قانون پیش‌فروش ساختمان