ماده ۲۸۰ قانون مدنی

ماده ۲۸۰ قانون مدنی: انجام تعهد باید در محلی که عقد واقع شده به عمل آید مگر این که بین متعاملین قرارداد مخصوصی باشد یا عرف و عادت، ترتیب دیگری اقتضا نماید.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

«تعهد» در لغت، یعنی بر عهده گرفتن و خود را مدیون کردن و در اصطلاح، به معنای متعهد شدن، یا بر عهده گرفتن فعل یا عملی در برابر دیگری می‌باشد.

مطالعات تطبیقی

• مفاد ماده ۲۸۰ قانون مدنی، از ماده ۱۲۷۵ قانون مدنی فرانسه اقتباس گردیده‌ است.

• به موجب ماده ۱۰۶۹ قانون مدنی فرانسه، تسلیم مورد معامله، در محل وقوع عقد صورت می‌پذیرد.
• در ماده ۶–۱۳۴۲ قانون مدنی جدید فرانسه گفته شده‌ است که ایفا باید در اقامتگاه مدیون صورت گیرد مگر آنکه به حکم قانون یا قرارداد یا قاضی، محل دیگری تعیین شده باشد.
• در خصوص تعهدات پولی، قانون مدنی جدید فرانسه در ماده ۴–۱۳۴۳، محل ایفا را اقامتگاه داین در نظر گرفته‌ است، البته ممکن است به موجب قانون یا قرارداد یا حکم قاضی، محل دیگری تعیین گردد.
• در حقوق ایران، فرانسه، مصر، آلمان و انگلیس، طرفین می‌توانند با توافق یکدیگر، محل اجرای تعهد را مشخص نمایند.

نکات تفسیری دکترین ماده ۲۸۰ قانون مدنی

اراده ضمنی طرفین می‌تواند همچون شروط صریح، به تعیین مکان اجرای عقد بپردازد. از آنجا که ممکن است بین ایجاب و قبول، فاصله زمانی ایجاد گردد؛ بدین ترتیب مکان اجرای عقد، دارای اهمیت خاصی می‌باشد.

مفاد ماده ۲۸۰ قانون مدنی، نسبت به تعهدات ناشی از ایقاعات نیز جاری است.

در خصوص قسمت اخیر ماده ۲۸۰ قانون مدنی باید گفت، عرفی که پس از تصویب قانون تکمیلی به وجود آمده باشد؛ بر قانون مقدم است؛ زیرا امکان ملازمت آن با «قصد مشترک طرفین»، بیشتر از قانون تکمیلی است.

نکات توضیحی ماده ۲۸۰ قانون مدنی

حکم ماده ۲۸۰ قانون مدنی، ناظر به اموال منقول است؛ زیرا محل اجرای تعهد در معاملات غیرمنقول، به ناچار محل وقوع ملک می‌باشد.

اگر موضوع تعهد، عین معین باشد؛ محل اجرای تعهد، مکانی است که مال در آنجا قرار دارد، اما در صورت کلی بودن مورد معامله، اقامتگاه متعهد یا محل تجارت او را باید به عنوان مکان اجرای تعهد پذیرفت.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۲۸۰ قانون مدنی

1. محل انجام تعهد به‌طور پیش‌فرض محل وقوع عقد است.
2. ممکن است طرفین قرارداد، محلی متفاوت برای انجام تعهد تعیین کنند.
3. عرف و عادت می‌تواند بر تعیین محل انجام تعهد تأثیرگذار باشد.
4. اولویت با توافق طرفین است، در صورت عدم وجود توافق، عرف و عادت ملاک قرار می‌گیرد.
5. در صورت نبود توافق و عرف خاص، محل وقوع عقد به‌عنوان محل انجام تعهد انتخاب می‌شود.

مصادیق و نمونه‌ها

• محل تأدیه اجاره بهای املاک غیرمنقول، اقامتگاه موجر است.

مقالات مرتبط

• شیوه‌های تفسیر قرارداد در نظام حقوقی ایران و انگلستان
• انواع خسارت‌های نقض تعهدات قراردادی و شرایط مطالبۀ آنها در نظام حقوقی آلمان با مروری بر رویکرد حقوق ایران
• نقش و تأثیر سکوت در شکل‌گیری اعمال حقوقی و جایگاه آن در ادله اثبات با رعایت اخلاق حسنه
• قواعد حاکم بر ایفای تعهد به انجام کار یا تسلیم عمل