ماده ۵۰ قانون مدنی

ماده ۵۰ قانون مدنی: اگر مالی که موضوع حق انتفاع است، بدون تعدی یا تفریط منتفع، تلف شود، مشارالیه مسئول آن نخواهد بود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

ماده ۶۱۴ قانون مدنی

مطالعات تطبیقی

ماده ۱۳۱۷ قانون مدنی اتیوپی، در صورت تلف مورد انتفاع، تقصیر مدعی را مفروض می‌داند؛ مگر اینکه وی، خلاف این فرض را اثبات نماید.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

عقودی که موضوع آنها، حبس مال است؛ امانی می‌باشند، و در اینجا منتفع، امین مالک بوده و جز در موارد تعدی و تفریط، مسئولیتی ندارد. به دلالت مفهوم مخالف این ماده، منتفع در صورت تعدی و تفریط، ضامن خواهد بود. معمولاً ضمان انسان نسبت به اموال دیگران، یا ناشی از تعدی است یا تفریط، به ندرت تعدی و تفریط، با هم توأم می‌گردند، تعدی، همیشه با فعل صورت می‌پذیرد، و معیار تشخیص تعدی و تفریط، عرف می‌باشد، لذا چنانچه منتفع، به شروطی که مالک، جهت نگهداری مال معین نموده؛ عمل ننماید؛ ضامن است.

گفتنی است که شرط مسئولیت منتفع، در صورت نقص و تلف مورد انتفاع، صحیح بوده و نمی‌توان آن را، خلاف مقتضای عقد دانست.

نکات توضیحی

تجاوز به مال غیر، خارج از حدود متعارف، موجب تعدی و تفریط می‌گردد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

فقها در تشخیص تقصیر، معیار عرف را که دلالت بر تعدی و تفریط دارد؛ پذیرفته‌اند.

منتفع، در حکم امین است؛ زیرا تصرف او، مسبوق به اذن مالک می‌باشد و با استناد به اصل عدم ضمان امین، در صورت عدم تعدی و تفریط، مسئولیتی متوجه او نخواهد بود.