ماده ۱۰۳۸ قانون مدنی

ماده ۱۰۳۸ قانون مدنی: مفاد ماده قبل از حیث رجوع به قیمت در موردی که وصلت منظور در اثر فوت یکی از نامزدها به هم بخورد مجری نخواهد بود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

فاصله بین قبول وعده ازدواج توسط زن، تا وقوع عقد نکاح را، «نامزدی» گویند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اگر نامزدی، در اثر فوت یکی از نامزدها به هم بخورد؛ و هدایایی که نامزدها به یکدیگر داده‌اند؛ تلف شده باشد؛ در این صورت، خسارت ناشی از تلف هدایای مزبور، تنها به دلالت عدالت و رسوم اجتماعی، قابل مطالبه نیست؛ وگرنه سقوط حق را نمی‌توان مبتنی بر قاعده ای دانست، لذا خسارت ناشی از تلف هدایای مزبور، به عنوان استثنایی بر یک قاعده حقوقی، قابل مطالبه نیست.

اما اگر نامزدی، در اثر فوت یکی از نامزدها به هم بخورد؛ و هدایایی که نامزدها به یکدیگر داده‌اند؛ تلف نشده باشد؛ غیرقابل استرداد دانستن آن مال؛ از مصادیق دارا شدن بدون سبب است.

نکات توضیحی

اگر نامزدی، در اثر فوت یکی از نامزدها به هم بخورد؛ و هدایایی که نامزدها به یکدیگر داده‌اند؛ تلف نشده باشد؛ هدایای مزبور، قابل استرداد است؛ زیرا مبنای بنای هر دو طرف، انحلال هدیه بوده‌است.

استرداد مهریه ای که قبل از وقوع نکاح، توسط مرد پرداخت شده‌است؛ به دلیل اینکه هبه محسوب نمی‌گردد؛ از شمول مفاد این ماده، خارج است.

رویه‌های قضایی

• نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۳۵ مورخ ۱۴۰۰/۰۳/۰۹ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت دادگاه خانواده در رسیدگی به عقد صلح زوجین و دعاوی با منشأ مهریه

مصادیق و نمونه‌ها

• اگر انگشتری را که مرد، به نامزد خود هبه داده بود؛ بر اثر تقصیر متهب، تلف گردد؛ و سپس یکی از طرفین فوت نماید؛ هدیه مزبور قابل استرداد نخواهدبود.

مقالات مرتبط

• تأملی پیرامون شرط ضمنی دوام زوجیت در هبه‌ی بین زوجین و ماهیت آن