ماده ۱۲۷۹ قانون مدنی

ماده ۱۲۷۹ قانون مدنی: اقرار شفاهی واقع در خارج از محکمه را در صورتی می‌توان به شهادت شهود اثبات کرد که اصل دعوی به شهادت شهود قابل اثبات باشد یا ادله و قرائنی بر وقوع اقرار موجود باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

«اقرار شفاهی» در ماده ۱۲۷۹ قانون مدنی، اقراری است که به صورت لفظ یا اشاره، واقع گردد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اقرار شفاهی، ممکن است با لفظ یا اشاره، در دادگاه یا خارج از محکمه، واقع گردد، در مواردی که تنظیم سند، الزامی نیست؛ اقرار شفاهی خارج از دادگاه، با شهادت شهود قابل اثبات می‌باشد.

به دلالت مفهوم مخالف ماده ۱۲۷۹ قانون مدنی، اقرار در دادگاه، سندی است که ممضی به امضای مقر نمی‌باشد.

نامه‌های خصوصی دارای امضاء نیز، اقرار خارج از دادگاه محسوب گردیده؛ و می‌تواند مورد استناد مقرٌله قرار گیرد. گفتنی است منحصر بودن اقرار به اقرار شفاهی، موجب بی‌اعتبار شدن اقرارهای ضمنی خواهد بود.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

• اقرار، ممکن است در حضور حاکم یا مقرٌله، صورت پذیرد، در هر دو صورت اقرار، مشروع بوده؛ و آثار زیادی دربردارد.

رویه‌های قضایی

• به موجب دادنامه شماره ۵۰۷۶ مورخه ۱۳۷۳/۹/۱۶ شعبه ۳۳ دیوان عالی کشور، اقرار متوفی به تعلق نیمی از ملک او به همسرش، نافذ بوده؛ و تابع شرایط تنفیذ زاید بر ثلث وصیت نیست. اقرار به مالکیت غیر، وصیت محسوب نمی‌گردد؛ هرچند در متن وصیت نامه، ذکر شده باشد.

• به موجب دادنامه شماره ۲۱۲ مورخه ۱۳۲۷/۲/۱۴ شعبه ۳ دیوان عالی کشور، اقرار خارج از دادگاه، مؤثر است.

مذاکرات تصویب

یکی از نمایندگان مجلس، معتقد بود که با توجه به تعدد و توسعه دفاتر اسناد رسمی، دیگر نیازی به اقرار در حضور شهود نیست؛ و اشخاص می‌توانند تعهدات خود را، در دفترخانه‌ها ثبت نمایند. وزیر عدلیه در پاسخ به انتقاد وی، متذکر شد که تنظیم سند در دفترخانه‌ها، فقط در رابطه با عقود و ایقاعات، امکان پذیر است؛ و از طرفی در همه نقاط کشور از جمله ده و آبادی‌ها، دفاتر ثبت اسناد وجود ندارد، ثبت معاملات در دفاتر مزبور هم، الزامی نبوده؛ و فقط تخطی از قوانین ثبتی، آثاری را دربردارد. در بسیاری موارد، نظیر معامله بین اعضای خانواده نیز، به دلیل اعتمادی که بین متعاملین وجود دارد؛ اقدام به تنظیم سند رسمی صورت نمی‌گیرد؛ ولی بعدها ممکن است اختلافاتی پیش آید که در این باره، مفاد ماده ۱۲۷۹ قانون مدنی می‌تواند راه گشا باشد. علاوه بر شهادت، قرائن دیگری هم می‌تواند اقرار خارج از دادگاه را، تأیید نماید، هدف این است که راه‌های اثبات دعوا، محدود نگردد؛ نه اینکه ترتیب دیگر راهکارها به هم بخورد.

مصادیق و نمونه‌ها

• اقرار در موافقت نامه داوری، به منزله اقرار ضمنی خارج از دادگاه است.