ماده ۳۳۰ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۳۳۱ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۳۳۱ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۳۲۹ قانون مدنی]] | |||
* [[ماده ۳۳۱ قانون مدنی]] | |||
* [[ماده ۱۲۴۰ قانون مدنی]] | |||
== مطالعات تطبیقی == | == مطالعات تطبیقی == | ||
[[مسئولیت خارج از قرارداد]] در ماده | [[مسئولیت خارج از قرارداد]] در [[ماده ۱۲۴۰ قانون مدنی]] جدید فرانسه نیز مورد تصریح قرار گرفته است که به موجب آن هر شخصی که با عمل خویش [[سبب]] ایراد [[خسارت]] به دیگری گردد، ملزم به [[جبران خسارت]] خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1401|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6712640|صفحه=|نام۱=سیامک|نام خانوادگی۱=پاکباز|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات | == نکات تفسیری دکترین == | ||
قاعده موسوم به تقدم مثل بر قیمت، در نظام حقوقی امروزی، به دو دلیل، از قابلیت تعدیل برخوردار است: | قاعده موسوم به تقدم مثل بر قیمت، در نظام حقوقی امروزی، به دو دلیل، از قابلیت تعدیل برخوردار است: | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۵: | ||
دفاع موضوع این ماده، باید در برابر حمله ای [[نامشروع|غیرمشروع]] صورت پذیرد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3819520|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> همچنین دفاع موضوع این ماده، از نظر [[قانون]] و [[عرف]]، باید توأم با [[تعدی]] نبوده؛ و متناسب با [[ضرر|زیانی]] باشد که شخص را تهدید می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3819520|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> | دفاع موضوع این ماده، باید در برابر حمله ای [[نامشروع|غیرمشروع]] صورت پذیرد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3819520|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> همچنین دفاع موضوع این ماده، از نظر [[قانون]] و [[عرف]]، باید توأم با [[تعدی]] نبوده؛ و متناسب با [[ضرر|زیانی]] باشد که شخص را تهدید می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3819520|صفحه=|نام۱=محمدکاظم|نام خانوادگی۱=مهتاب پور|نام۲=افروز|نام خانوادگی۲=صمدی|نام۳=راضیه|نام خانوادگی۳=آرمین|چاپ=1}}</ref> | ||
== | == سوابق و مستندات فقهی == | ||
=== سوابق و مستندات فقهی === | |||
=== سوابق فقهی === | |||
اگر شخصی، حیوان حلال گوشت متعلق به غیر را ذبح نماید؛ ضامن تفاوت قیمت زنده و مرده آن حیوان خواهد بود و اگر اختلاف قیمتی وجود نداشته باشد؛ چیزی را ضامن نیست؛ هرچند مرتکب معصیت شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=44472|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref> | اگر شخصی، حیوان حلال گوشت متعلق به غیر را ذبح نماید؛ ضامن تفاوت قیمت زنده و مرده آن حیوان خواهد بود و اگر اختلاف قیمتی وجود نداشته باشد؛ چیزی را ضامن نیست؛ هرچند مرتکب معصیت شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=44472|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=کیایی|چاپ=1}}</ref> | ||
| خط ۲۸: | خط ۳۲: | ||
اگر شخصی، گوسفند متعلق به غیر را، در حال جان دادن ببیند و آن را ذبح نماید؛ تا گوشت حیوان حلال گردد؛ در این صورت مرتکب تلف آن گوسفند گردیده؛ هر چند به دلالت [[استحسان]] و لزوم رعایت مصلحت، در چنین موردی، ضمان منتفی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تأثیر انصاف در حقوق خصوصی با نگرشی در حقوق انگلیس|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3282084|صفحه=|نام۱=رمضان|نام خانوادگی۱=دهقان|چاپ=1}}</ref> | اگر شخصی، گوسفند متعلق به غیر را، در حال جان دادن ببیند و آن را ذبح نماید؛ تا گوشت حیوان حلال گردد؛ در این صورت مرتکب تلف آن گوسفند گردیده؛ هر چند به دلالت [[استحسان]] و لزوم رعایت مصلحت، در چنین موردی، ضمان منتفی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تأثیر انصاف در حقوق خصوصی با نگرشی در حقوق انگلیس|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3282084|صفحه=|نام۱=رمضان|نام خانوادگی۱=دهقان|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# اگر فردی حیوانی متعلق به دیگری را بدون اجازه بکشد، موظف به پرداخت تفاوت قیمت زنده و کشتهٔ آن است. | |||
# در صورتی که حیوان کشته شده هیچ قیمتی نداشته باشد، فرد باید تمامی قیمت حیوان را بپردازد. | |||
# کشتن یا ناقص کردن برای دفاع از خود موجب ضمان نمی‌شود. | |||
# این ماده به مسئله مسئولیت مالی در برابر آسیب رساندن به دارایی دیگری، حتی دارایی زنده، می‌پردازد. | |||
# مفهوم اذن صاحب حیوان در تعیین مسئولیت مالی تأثیرگذار است. | |||
# این قانون جنبه هایی از دفاع مشروع را در مقابل دارایی زنده تصدیق می‌کند. | |||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
* [[تمایزهای بنیادین «ضمان قهری» و «مسئولیت مدنی» از حیث مبنا، ارکان و احکام]] | * [[تمایزهای بنیادین «ضمان قهری» و «مسئولیت مدنی» از حیث مبنا، ارکان و احکام]] | ||
* [[مسئولیت مدنی ناشی از فوت منافع ممکن الحصول]] | * [[مسئولیت مدنی ناشی از فوت منافع ممکن الحصول]] | ||
| خط ۴۳: | خط ۵۶: | ||
[[رده:ضمان قهری]] | [[رده:ضمان قهری]] | ||
[[رده:اتلاف]] | [[رده:اتلاف]] | ||
== رویه های قضایی == | |||
* [[رای دادگاه درباره ۱- مطالبه بهای اموال امانی۲- مبدأ محاسبه خسارت تاخیر تادیه (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۰۸۰۰۱۶۵)]] | |||
نسخهٔ ۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۹
ماده ۳۳۰ قانون مدنی: اگر کسی حیوان متعلق به غیر را بدون اذن صاحب آن بکشد، باید تفاوت قیمت زنده و کشتهٔ آن را بدهد و اگر کشتهٔ آن قیمت نداشته باشد، باید تمام قیمت حیوان را بدهد ولیکن اگر برای دفاع از نفس بکشد یا ناقص کند، ضامن نیست.
مواد مرتبط
مطالعات تطبیقی
مسئولیت خارج از قرارداد در ماده ۱۲۴۰ قانون مدنی جدید فرانسه نیز مورد تصریح قرار گرفته است که به موجب آن هر شخصی که با عمل خویش سبب ایراد خسارت به دیگری گردد، ملزم به جبران خسارت خواهد شد.[۱]
نکات تفسیری دکترین
قاعده موسوم به تقدم مثل بر قیمت، در نظام حقوقی امروزی، به دو دلیل، از قابلیت تعدیل برخوردار است:
- هرگاه متضرر از جرمی، در دادگاه کیفری، مطالبه خسارت نماید.
- هرگاه بنا بر اوضاع و شرایط حاکم بر دعوا، مقتضی عدالت این باشد که جبران زیان، با تأدیه پول صورت پذیرد؛ نه تهیه مثل.[۲]
در مواردی که برطرف نمودن عیب یا نقص، ممکن نبوده؛ و مال مزبور نیز، از حیز انتفاع خارج نگردیده باشد؛ در این صورت جبران زیان، با پرداخت ارش، یعنی تفاوت کالای سالم و معیوب محقق می‌گردد.[۳]
به دلالت مفهوم مخالف این ماده، کشتن حیوان متعلق به غیر با اذن مالک، موجب ضمان نمی‌گردد؛ اما باید توجه داشت که حکم مزبور، استثنایی بوده؛ و قابلیت انتساب به سایر مصادیق تلف را ندارد.[۴]
نکات توضیحی
دفاع موضوع این ماده، باید در برابر حمله ای غیرمشروع صورت پذیرد،[۵] همچنین دفاع موضوع این ماده، از نظر قانون و عرف، باید توأم با تعدی نبوده؛ و متناسب با زیانی باشد که شخص را تهدید می‌نماید.[۶]
سوابق و مستندات فقهی
سوابق و مستندات فقهی
اگر شخصی، حیوان حلال گوشت متعلق به غیر را ذبح نماید؛ ضامن تفاوت قیمت زنده و مرده آن حیوان خواهد بود و اگر اختلاف قیمتی وجود نداشته باشد؛ چیزی را ضامن نیست؛ هرچند مرتکب معصیت شده‌است.[۷]
اگر شخصی، حیوان حلال گوشت متعلق به غیر را، بدون رعایت موازین شرعی بِکُشد؛ باید قیمت روز تلف را به مالک آن حیوان بپردازد، بنا بر احتیاط مستحب، باید بین بهای روز تلف و روز ادا، بالاترین قیمت را تأدیه نماید.[۸]
اگر شخصی، گوسفند متعلق به غیر را، در حال جان دادن ببیند و آن را ذبح نماید؛ تا گوشت حیوان حلال گردد؛ در این صورت مرتکب تلف آن گوسفند گردیده؛ هر چند به دلالت استحسان و لزوم رعایت مصلحت، در چنین موردی، ضمان منتفی است.[۹]
نکات توصیفی هوش مصنوعی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- اگر فردی حیوانی متعلق به دیگری را بدون اجازه بکشد، موظف به پرداخت تفاوت قیمت زنده و کشتهٔ آن است.
- در صورتی که حیوان کشته شده هیچ قیمتی نداشته باشد، فرد باید تمامی قیمت حیوان را بپردازد.
- کشتن یا ناقص کردن برای دفاع از خود موجب ضمان نمی‌شود.
- این ماده به مسئله مسئولیت مالی در برابر آسیب رساندن به دارایی دیگری، حتی دارایی زنده، می‌پردازد.
- مفهوم اذن صاحب حیوان در تعیین مسئولیت مالی تأثیرگذار است.
- این قانون جنبه هایی از دفاع مشروع را در مقابل دارایی زنده تصدیق می‌کند.
مقالات مرتبط
- تمایزهای بنیادین «ضمان قهری» و «مسئولیت مدنی» از حیث مبنا، ارکان و احکام
- مسئولیت مدنی ناشی از فوت منافع ممکن الحصول
- اهداف و مبانی جبران خسارت ناشی از نقض قرارداد با تأکید بر آرای قضایی
منابع
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6712640
- ↑ ناصر کاتوزیان. مسئولیت مدنی الزام‌های خارج از قرارداد (ضمان قهری) (جلد اول). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1378. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3051652
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 94428
- ↑ مهدی شهیدی. حقوق مدنی (جلد دوم) (اصول قراردادها و تعهدات). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1381. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 852584
- ↑ محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3819520
- ↑ محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزه‌های حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3819520
- ↑ عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول). چاپ 1. سمت، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 44472
- ↑ عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول). چاپ 1. سمت، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 44472
- ↑ رمضان دهقان. تأثیر انصاف در حقوق خصوصی با نگرشی در حقوق انگلیس. چاپ 1. فکرسازان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3282084