ماده ۶۳۷ قانون مدنی

ماده ۶۳۷ قانون مدنی: هر چیزی که بتوان با بقای اصلش از آن منتفع شد می‌تواند موضوع عقد عاریه گردد. منفعتی که مقصود از عاریه است منفعتی است که مشروع و عقلایی باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۶۳۶ قانون مدنی
• ماده ۶۳۸ قانون مدنی

ماده ۴۶ قانون مدنی

نکات تفسیری دکترین

عین مستعاره نباید با استفاده کردن تلف شود؛ بنابراین غذا و میوه را با توجه به اینکه استفاده متعارف آنان، خوردنشان است، نمی‌توان به عاریه داد، البته اگر بتوان استفاده عقلایی و مشروعی غیر از خوردن در این موارد کرد که عین هم باقی بماند، می‌توان آن را عاریه داد، مانند عاریه میوه، برای نمایش دادن در فروشگاه. رهن مستعاره را نمی‌توان از مصادیق عاریه شمرد، زیرا اگر برای وصول طلب مرتهن فروخته شود، عین آن دیگر به مالک باز نمی‌گردد، و تلف حکمی شده‌است.

منفعت مورد عاریه باید مباح و مشروع باشد، پس آلات و اسباب تهیه شراب را نیز نمی‌توان عاریه داد، حال اگر یک عین، دارای چندین منفعت بود که برخی از آنان مشروع و برخی دیگر نامشروع بود، اگر عاریه مطلق باشد، آن منفعتی که عقلائی و مشروع است، منفعتی است که در عاریه قصد شده باشد. از آنجا که عاریه مبتنی بر احسان و مسامحه است، منفعت مورد عاریه نیز می‌تواند با علم اجمالی تعیین شود، در مواردی هم که عین، منافع متعددی دارد و عاریه مطلق ذکر شده‌است، حدود انتفاع آن را عرف معین می‌کند.

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

منفعتی که مورد عاریه قرار می‌گیرد باید منفعت محللی باشد که عقلا به آن توجه می‌کنند، ادله فقهی آن نیز اجماع، سیره، ادله ای که از انتفاع به منافع محرمه نهی می‌کند و قدر متیقن از اطلاق نص می‌باشد.

مصادیق و نمونه ها

• عاریه دادن خوراکی به جهت نمایش در فروشگاه مجاز است بر خلاف خوردن آن.
• عاریه دادن الاغ برای شرکت در مسابقات اسب دوانی و عاریه دادن دیگ برای ساخت شراب جایز نیست؛ زیرا منفعت مقصود از آنان باید عقلایی و مشروع باشد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی

1. موضوع عقد عاریه باید دارای بقای اصل باشد و پس از استفاده از بین نرود.
2. منفعت مورد نظر در عقد عاریه باید مشروع باشد.
3. منفعت در عقد عاریه باید عقلایی باشد، یعنی منطقی و معقول باشد.
4. هر چیزی که شرایط فوق را داشته باشد، می‌تواند به عنوان موضوع عقد عاریه انتخاب شود.