ماده ۱۳۲۰ قانون مدنی
ماده ۱۳۲۰ قانون مدنی: شهادت بر شهادت در صورتی مسموع است که شاهد اصل، وفات یافته یا به واسطهٔ مانع دیگری مثل بیماری و سفر و حبس و غیره نتواند حاضر شود.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
منظور از «شهادت بر شهادت» در ماده ۱۳۲۰ قانون مدنی، یعنی اینکه شخص، در محکمه، به آنچه که در خارج از دادگاه شنیده است؛ شهادت بدهد،[۱] به عبارت دیگر، شهادت بر شهادت، یعنی اینکه شخص، خودش ناظر مستقیم واقعه نبوده؛ بلکه آن را از دیگری شنیده و در دادگاه بیان می‌نماید.[۲]
مطالعات تطبیقی
- در حقوق انگلیس، در تشخیص مفاهیم و معیارهای شهادت بر شهادت، به رویه دادگاه‌های این کشور، مراجعه می‌گردد.[۳]
نکات تفسیری دکترین ماده ۱۳۲۰ قانون مدنی
شهادت غیرمستقیم، در مواردی پذیرفته می‌شود که دسترسی به شاهد اصلی، ممکن نباشد،[۴] در مواردی که شاهد اصلی، از ادای شهادت خودداری نماید نیز، شهادت بر شهادت پذیرفته می‌گردد،[۵] البته شهادت بر شهادت، زمانی معتبر است که شهادت اصلی نیز، قابل استماع باشد.[۶]
در حقوق الله، شهادت بر شهادت مسموع نیست،[۷] در حقوق الناس نظیر قصاص، طلاق، نسب، غصب، قرض و …، شهادت بر شهادت پذیرفته می‌گردد.[۸]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۱۳۲۰ قانون مدنی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- شهادت بر شهادت به معنای گواهی دادن بر اساس گواهی شخص دیگری است.
- این نوع شهادت در شرایط خاصی قابل قبول است.
- یکی از شرایط قبول پذیری، وفات شاهد اصلی است.
- موانعی مانند بیماری، سفر، و حبس نیز می‌توانند دلیل عدم حضور شاهد اصلی باشند.
- شرایط مذکور باید مانع از حضور شاهد اصلی باشند تا شهادت بر شهادت معتبر شناخته شود.
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
- با استناد به روایتی از امام صادق، در مواردی که شاهد اصلی، ادعا نماید که شاهد فرع را گواه بر اظهارات خود نگرفته بوده و در نتیجه شهادت بر شهادت را در دعوی مزبور نپذیرد؛ در این صورت، قول کسی پذیرفته می‌گردد که عادل تر است؛ و اگر درجه عدالت هر دو، به یک اندازه باشد؛ شهادت بر شهادت پذیرفته نخواهد شد.[۹]
سوابق فقهی
- در مواردی که شاهد اصلی، از ادای شهادت خودداری نماید؛ شهادت بر شهادت پذیرفته می‌گردد.[۱۰]
- شهادت بر شهادت فرع، پذیرفته نیست.[۱۱]
- شهادت بر شهادت، از زنان پذیرفته می‌گردد.[۱۲]
رویه‌های قضایی
مقالات مرتبط
- محدودیت‌های موضوعی سوگند در دعاوی مدنی
- شهادت بر شهادت در حقوق کیفری ایران و انگلیس
- کاوشی نو در مبانی فقهی ماده ۱۳۲۰ قانون مدنی
منابع
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد ششم) (در ادله اثبات دعوا، اقرار، اسناد، شهادت، امارات، قسم، اصول عملیه). چاپ 7. کتابفروشی اسلامی، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 272920
- ↑ قدرت اله واحدی. آیین دادرسی مدنی کتاب دوم. چاپ 4. میزان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3527220
- ↑ فصلنامه پژوهشی علوم انسانی (الهیات و حقوق) شماره 28 تابستان 1387. دانشگاه علوم اسلامی رضوی، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1169348
- ↑ ناصر کاتوزیان. اثبات و دلیل اثبات (جلد دوم) (شهادت- اماره- سوگند و اصول عملی). چاپ 5. میزان، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 162832
- ↑ بهرام بهرامی. بایسته‌های ادله اثبات. چاپ 2. نگاه بینه، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2454452
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد ششم) (در ادله اثبات دعوا، اقرار، اسناد، شهادت، امارات، قسم، اصول عملیه). چاپ 7. کتابفروشی اسلامی، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 272920
- ↑ ایرج گلدوزیان. ادله اثبات دعوا (دعاوی کیفری و حقوقی) علمی و کاربردی. چاپ 4. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2490212
- ↑ حسینقلی حسینی نژاد. ادله اثبات دعوی. چاپ 2. دانش نگار، 1381. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 196688
- ↑ احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سیم) (قضا و شهادات و حدود و تعزیرات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2791924
- ↑ عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 60652
- ↑ عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 60640
- ↑ احمد باقریان ساروی. آیات احکام در کتاب‌های (شهید اول). چاپ 1. بوستان کتاب، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3203512