ماده ۷۳۴ قانون مدنی

ماده ۷۳۴ قانون مدنی: کفالت عقدی است که به موجب آن احد طرفین در مقابل طرف دیگر احضار شخص ثالثی را تعهد می‌کند. متعهد را کفیل، شخص ثالث را مکفول و طرف دیگر را مکفول‌له می‌گویند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده 23 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی

توضیح واژگان

«کفالت»، عقدی است که به موجب آن کفیل تعهد می کند که مکفول را در وقت و زمان معینی مقابل مکفول له حاضر نماید.

مطالعات تطبیقی

تقارن معنای لغوی ضمان و کفالت و حواله موجب شده‌است که در بسیاری از متون حقوقی مانند متن قانونی مجله الاحکام العدلیه و نیز متون قانون مصر و عراق، کفالت به جای ضمان به کار برده شود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

کفالت از جمله عقود وثیقه است. در این عقد، شخصی متعهد می‌شود تا بدهکار را در سررسید معینی حاضر نماید، این عقد مربوط به نفس انسان است و به اموال وی ارتباطی ندارد، چرا که کفیل به احضار مکفول متعهد می‌شود نه پرداخت دین او، و التزام به تادیه دین مکفول، تعهد جدیدی است که در اثر پیمان‌شکنی کفیل برای او ایجاد می‌شود و اثر مستقیم عقد نیست. کفالت عقدی است که از سمت کفیل لازم و از سمت مکفول له جایز می‌باشد.

یکی از انواع کفالت، کفالتی است که کفیل مخیر باشد یا مکفول عنه را احضار کند یا دین مکفول عنه را به مکفول له بدهد، این کفالت را «کفالت تخییری» می‌نامند.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

برخلاف نظر قانون مدنی کسانی که خواسته‌اند برای عقد بودن کفالت دلیل بیاورند موفق نشده‌اند، حنابله نیز پیرو نظر ابویوسف شده‌اند و کفالت را ایقاع دانسته‌اند، حامیان این نظر اهلیت مکفول له را شرط صحت کفالت نمی‌دانند.

رویه‌های قضایی

• مطابق نظریه شماره ۵۸۳۲/۷ مورخ ۱۳۸۵/۸/۶، عقد کفالت قائم به کفیل و مکفول است اما به حجر وثیقه گذار، تعهدات به قائم مقام وی منتقل می‌گردد.

انتقادات

تعریف این ماده، شامل کفالت طلب و کفالت ملاقات نمی‌باشد، به نظر در تعریف کفالت باید گفت: «عقدی است که یک طرف، تعهد به نفس شخص یا اشخاص ثالث معلوم کند؛ تعهد به نفس اعم است از احضار، طلب و ملاقات».

مصادیق و نمونه‌ها

• برای مثال چنین مطرح شده است که:«زید بر عمرو ادعای طلبی دارد و می‌خواهد او را به محاکمه بکشد و مطمئن نیست که طرف در آن شهر بماند تا او را به محاکمه بکشد. شخص ثالث از مدعی علیه کفالت می‌کند یعنی متعهد می‌شود که هر موقع ثالث را مدعی بخواهد برای محاکمه او را حاضر کند».

مقالات مرتبط

• اثر حجر و ورشکستگی کفیل بر عقد کفالت
• ورشکستگی بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری با نگاهی به کفالت بانکی
• نقد ترجمه فارسی لویاتان از دیدگاه مفاهیم حقوق عمومی
• ماهیت تعهد کفیل؛ تعهدی تخییری یا بدلی؟
• تأملی در: مفهوم، مبانی و اقسام تعهد