ماده ۳۷۰ قانون مدنی

ماده ۳۷۰ قانون مدنی: اگر طرفین معامله برای تسلیم مبیع، موعدی قرار داده باشند قدرت بر تسلیم در آن موعد شرط است نه در زمان عقد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

صحت بیع سلم، منوط است به برخورداری بایع از قدرت تسلیم مبیع، در موعد تحویل آن، نه به هنگام انشای بیع.

در رابطه با عقودی که در آنها، قبض شرط صحت معامله است؛ نیازی نیست که بایع به هنگام انشای قرارداد، از قدرت تسلیم مبیع برخوردار باشد؛ و کافی است که این امکان، بعداً برای او به وجود آید.

نکات توضیحی

اگر در بیع کلی فی الذمه، به هنگام انعقاد قرارداد، مورد معامله موجود نشده باشد؛ قدرت تسلیم در موعد مقرر بین طرفین شرط است؛ نه در زمان وقوع معامله.

اگر موعد تسلیم مبیع، زمانی باشد که تا آن وقت، هیچ‌کدام از متبایعین، زنده نخواهند ماند؛ چنین بیعی صحیح است؛ ولی اگر اجلی که برای تحویل مورد معامله، تعیین گردیده؛ به اندازه ای نامتعارف باشد که مبیع، تا آن زمان باقی نماند؛ چنین شرطی، خلاف مقتضای ذات عقد بوده؛ و موجب بطلان بیع می‌گردد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

اگر طرفین معامله برای تسلیم مبیع، موعدی قرار داده باشند؛ قدرت بر تسلیم در آن موعد شرط است؛ نه در زمان عقد.

اگر در بیع سلم، به دلیل حوادثی ناگهانی و غیرقابل پیش‌بینی، مبیع نایاب شده؛ یا طوری کمیاب گردد که تحویل آن به مشتری، با دشواری غیرمعمول توأم باشد؛ برای مشتری، خیار تعذر تسلیم به وجود آمده، و وی می‌تواند قیمت روز اعمال حق فسخ را از بایع بازستاند.

مصادیق و نمونه‌ها

• اگر شخصی، در روز مراسم عروسی دختر خود، ۱۰۰ پرس غذا را برای ساعت ۲۱ سفارش دهد؛ و رستوران طرف عقد وی، نتواند تا آن ساعت، غذاها را آماده نموده؛ و تحویل دهد؛ به دلیل اینکه تعهد او، از نوع تعهد به نحو مطلوب بوده؛ و عمل به آن در آینده، فایده ای ندارد؛ چنین بیعی، باطل می‌گردد.
• اگر زارعی، برنج سال آینده زمین خود را بفروشد؛ و به دلیل کمبود باران و وقوع خشکسالی، محصولات او به ثمر ننشیند؛ و نتواند در موعد معینی که بین او و خریدار تراضی شده؛ مبیع را به طرف مقابل تحویل دهد؛ در این صورت بیع مزبور باطل است.

مقالات مرتبط

• تعذر موقت اجرای تعهد و آثار آن