ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی''': در صورتی که به علت [[طلاق]] یا به هر جهت دیگر [[ابوین]] [[طفل]] در یک منزل سکونت نداشته باشند هر یک از ابوین که طفل تحت [[حضانت]] او نمی‌باشد [[حق ملاقات | '''ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی''': در صورتی که به علت [[طلاق]] یا به هر جهت دیگر [[ابوین]] [[طفل]] در یک منزل سکونت نداشته باشند هر یک از ابوین که طفل تحت [[حضانت]] او نمی‌باشد [[حق ملاقات والدین با طفل|حق ملاقات طفل]] خود را دارد تعیین زمان و مکان ملاقات و سایر جزئیات مربوطه به آن‌ها در صورت اختلاف بین ابوین با [[دادگاه|محکمه]] است. | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۱۱۷۵ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۱۱۷۵ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
فقدان صلاحیت حضانت در یکی از ابوین، دلیل لزوم منع چنین [[پدر]] یا [[مادر|مادری]]، از ملاقات فرزند خود نیست، حق ملاقات فرزند توسط پدر یا مادر او، در هیچ شرایطی قابل زوال و سقوط نیست، اما دادگاه می‌تواند به لحاظ رعایت مصلحت طفل، محدودیت‌ها و شرایطی را برای ملاقات با پدر یا مادر فاقد صلاحیت حضانت، مقرر نماید،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2033296|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=لطفی|چاپ=1}}</ref> و به دلیل اینکه ملاقات با طفل، در زمره نیازهای فطری و ذاتی پدر و مادر، محسوب گردیده؛ و منجر به تأمین نیازهای روحی و عاطفی کودک خواهد شد؛ لذا [[صلح]] یا اسقاط این حق، توسط هر یک از ابوین، به دلیل مخالفت با [[نظم عمومی]] و [[اخلاق حسنه]]، [[باطل]] و بلااثر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=180408|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|نام۲=سیدحسین|نام خانوادگی۲=صفایی|نام۳=سیدعزت اله|نام خانوادگی۳=عراقی|نام۴=اسداله|نام خانوادگی۴=امامی|نام۵=سیدمرتضی|نام خانوادگی۵=قاسم‌زاده|نام۶=محمود|نام خانوادگی۶=صادقی|نام۷=عباس|نام خانوادگی۷=ببرزویی|نام۸=احمد|نام خانوادگی۸=حمیدزاده|نام۹=آهنی|نام خانوادگی۹=بتول|چاپ=2}}</ref> | فقدان صلاحیت حضانت در یکی از ابوین، دلیل لزوم منع چنین [[پدر]] یا [[مادر|مادری]]، از ملاقات فرزند خود نیست، حق ملاقات فرزند توسط پدر یا مادر او، در هیچ شرایطی قابل زوال و سقوط نیست، اما دادگاه می‌تواند به لحاظ رعایت مصلحت طفل، محدودیت‌ها و شرایطی را برای ملاقات با پدر یا مادر فاقد صلاحیت حضانت، مقرر نماید،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2033296|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=لطفی|چاپ=1}}</ref> و به دلیل اینکه ملاقات با طفل، در زمره نیازهای فطری و ذاتی پدر و مادر، محسوب گردیده؛ و منجر به تأمین نیازهای روحی و عاطفی کودک خواهد شد؛ لذا [[صلح]] یا اسقاط این حق، توسط هر یک از ابوین، به دلیل مخالفت با [[نظم عمومی]] و [[اخلاق حسنه]]، [[باطل]] و بلااثر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=180408|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|نام۲=سیدحسین|نام خانوادگی۲=صفایی|نام۳=سیدعزت اله|نام خانوادگی۳=عراقی|نام۴=اسداله|نام خانوادگی۴=امامی|نام۵=سیدمرتضی|نام خانوادگی۵=قاسم‌زاده|نام۶=محمود|نام خانوادگی۶=صادقی|نام۷=عباس|نام خانوادگی۷=ببرزویی|نام۸=احمد|نام خانوادگی۸=حمیدزاده|نام۹=آهنی|نام خانوادگی۹=بتول|چاپ=2}}</ref> | ||
ممکن است دادگاه به تقاضای پدر یا مادر طفل، که با او زندگی ننموده؛ و حضانت او | ممکن است دادگاه به تقاضای پدر یا مادر طفل، که با او زندگی ننموده؛ و حضانت او را بر عهده ندارند؛ [[دستور موقت]] ملاقات با کودک را برای یک بار در هفته صادر نماید؛ چنین دستور موقتی را نمی‌توان در زمره [[اقدام احتیاطی|اقدام‌های احتیاطی]] برای حفظ حق محسوب نمود؛ بلکه دستور مزبور، اقدامی است جهت وصول به حق.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2416808|صفحه=|نام۱=فریدون|نام خانوادگی۱=نهرینی|چاپ=2}}</ref> | ||
گفتنی است جلوگیری مکرر پدر از ملاقات طفل با مادر خود، به [[حکم]] دادگاه، می‌تواند موجب سلب حق حضانت او گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق زن در قوانین ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=گنچ دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1273340|صفحه=|نام۱=شیرین|نام خانوادگی۱=عبادی|چاپ=2}}</ref> | گفتنی است جلوگیری مکرر پدر از ملاقات طفل با مادر خود، به [[حکم]] دادگاه، می‌تواند موجب سلب حق حضانت او گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق زن در قوانین ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=گنچ دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1273340|صفحه=|نام۱=شیرین|نام خانوادگی۱=عبادی|چاپ=2}}</ref> | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۳۹
ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی: در صورتی که به علت طلاق یا به هر جهت دیگر ابوین طفل در یک منزل سکونت نداشته باشند هر یک از ابوین که طفل تحت حضانت او نمی‌باشد حق ملاقات طفل خود را دارد تعیین زمان و مکان ملاقات و سایر جزئیات مربوطه به آن‌ها در صورت اختلاف بین ابوین با محکمه است.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
منظور از «حضانت» در ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، یعنی ولایت، سرپرستی، تربیت، نگهداری و مراقبت از صغیر،[۱] در واقع به محافظت و تربیت صغیر، حضانت گویند.[۲]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
فقدان صلاحیت حضانت در یکی از ابوین، دلیل لزوم منع چنین پدر یا مادری، از ملاقات فرزند خود نیست، حق ملاقات فرزند توسط پدر یا مادر او، در هیچ شرایطی قابل زوال و سقوط نیست، اما دادگاه می‌تواند به لحاظ رعایت مصلحت طفل، محدودیت‌ها و شرایطی را برای ملاقات با پدر یا مادر فاقد صلاحیت حضانت، مقرر نماید،[۳] و به دلیل اینکه ملاقات با طفل، در زمره نیازهای فطری و ذاتی پدر و مادر، محسوب گردیده؛ و منجر به تأمین نیازهای روحی و عاطفی کودک خواهد شد؛ لذا صلح یا اسقاط این حق، توسط هر یک از ابوین، به دلیل مخالفت با نظم عمومی و اخلاق حسنه، باطل و بلااثر است.[۴]
ممکن است دادگاه به تقاضای پدر یا مادر طفل، که با او زندگی ننموده؛ و حضانت او را بر عهده ندارند؛ دستور موقت ملاقات با کودک را برای یک بار در هفته صادر نماید؛ چنین دستور موقتی را نمی‌توان در زمره اقدام‌های احتیاطی برای حفظ حق محسوب نمود؛ بلکه دستور مزبور، اقدامی است جهت وصول به حق.[۵]
گفتنی است جلوگیری مکرر پدر از ملاقات طفل با مادر خود، به حکم دادگاه، می‌تواند موجب سلب حق حضانت او گردد.[۶]
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
پدر طفل نباید مانع ملاقات فرزند با مادر خود گردد؛ ولی می‌تواند از تسلیم فرزند به مادر خودداری کند.[۷]
رویه‌های قضایی
- با استناد به نظریه مشورتی شماره ۱۹۰۰/۷ مورخه ۱۳۸۴/۳/۲۲ اداره حقوقی قوه قضاییه، با رسیدن طفل به سن بلوغ، حضانت از او منتفی بوده؛ و می‌تواند با هر یک از ابوین که تمایل داشته باشد؛ زندگی نموده؛ و نمی‌توان وی را ملزم به ملاقات با پدر یا مادر خود نمود.[۸]
- به موجب نظریه مشورتی شماره ۶۱۶۸/۷ مورخه ۱۳۸۲/۷/۲۶ اداره حقوقی قوه قضاییه، ممانعت حاضن از ملاقات طفل با یکی از ابوین خود را، نمی‌توان دلیل بر عدم صلاحیت او دانست؛ مگر اینکه دادگاه، اصرار او را در امتناع از فرامین خود در این رابطه احراز نماید.[۹]
- به موجب رأی اصراری شماره ۱۵ مورخه ۱۳۷۰/۹/۱۵ ردیف ۷۰/۲۲ هیئت عمومی دیوان عالی کشور، ملاقات فرزند توسط مادر، باید به همان ترتیبی که دادگاه معین نموده، صورت پذیرد و کسی نمی‌تواند مانع ملاقات مادر با فرزند خود گردد.[۱۰]
- رای دادگاه درباره ارتباط سوءسابقه پدر شخص دارای حضانت بر حق حضانت وی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۵۳۵)
- رای دادگاه درباره اثر بلوغ فرزند بر حق ملاقات والدین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۱۰۰۲۶۲)
- رای دادگاه درباره اختصاص حق ملاقات به اطفال نابالغ (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۲۰۷۸)
- رای دادگاه درباره اختیار دادگاه در اجازه خروج فرزند بعد از فوت پدر (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۰۶۵)
مقالات مرتبط
منابع
- ↑ سیدمحمد صدری. حقوق خانواده در ترجمه لمعه شامل نکاح- طلاق- ظهار- ایلاء- لعان (متون فقه جلد دوم). چاپ 9. اندیشه‌های حقوقی، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3932440
- ↑ سیدعلی محمد یثربی قمی. حقوق خانواده (در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران) (با اصلاحات). چاپ 2. سمت، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 26280
- ↑ اسداله لطفی. سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد دوم). چاپ 1. خرسندی، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2033296
- ↑ ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 180408
- ↑ فریدون نهرینی. دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی). چاپ 2. گنج دانش، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2416808
- ↑ شیرین عبادی. حقوق زن در قوانین ایران. چاپ 2. گنچ دانش، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1273340
- ↑ آیت اله سیدروح اله خمینی. ره توشه قضایی (بیش از یک هزار استفتاء قضایی از محضر حضرت امام خمینی (ره)). چاپ 1. قضا، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 32248
- ↑ مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آیین‌نامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…). چاپ 2. معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1262844
- ↑ مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آیین‌نامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…). چاپ 2. معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1259140
- ↑ مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آیین‌نامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…). چاپ 2. معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1263012