ماده ۱۱۸۵ قانون مدنی

ماده ۱۱۸۵ قانون مدنی: هرگاه ولی قهری طفل محجور شود مدعی‌العموم مکلف است مطابق مقررات راجعه به تعیین قیم، قیمی برای طفل معین کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

منظور از «محجور» در ماده ۱۱۸۵ قانون مدنی، کسی است که حق تصرف در اموالش را ندارد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

با حجر ولی قهری، ولایت وی ساقط نمی شود، بلکه حجر، مانع اجرای ولایت است، و سبب تعلیق ولایت می‌گردد. رسیدگی به دعوای سقوط ولایت، در دادگاه حوزه قضایی محل اقامت مولی علیه، صورت خواهد پذیرفت.

مفاد ماده ۱۱۸۵ قانون مدنی، در فرضی که طفل، فقط دارای یک ولی قهری بوده؛ و او نیز، محجور باشد؛ مجری است.

گفتنی است مجنون و غیررشید، که توانایی محافظت از اموال خود را نداشته؛ و معاملات آنان برخلاف منفعت عقلایی شان است؛ نمی‌توانند ولی قهری شخص دیگری باشند.

نکات توضیحی

منظور از سقوط ولایت در حجر ولی، تعلیق ولایت است.

ولایت، سقوط ولایت بر اثر جنون، و عودت ولایت به دلیل افاقه ولی، همگی قهری هستند.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

اگر یکی از اولیای قهری طفل، محجور گردد؛ دیگری به تنهایی، ولایت خود را اعمال می‌نماید، و اگر طفل فقط دارای یک ولی بوده؛ و او هم اهلیت خود را از دست بدهد؛ باید برای او قیم تعیین نمود.

رویه‌های قضایی

• به موجب نظریه مشورتی شماره ۶۲۱۰/۷ مورخه ۱۳۸۷/۱۰/۷ اداره حقوقی قوه قضاییه، اگر یکی از اولیای قهری طفل، محجور گردد؛ دیگری به تنهایی، ولایت خود را، اعمال می‌نماید، و اگر طفل فقط دارای یک ولی بوده؛ و او هم اهلیت خود را از دست بدهد؛ باید برای او، قیم تعیین نمود.
• نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۲/۳۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره واریز دیه طفل به حساب مادر یا خود طفل با وجود در قید حیات بودن ولی

مقالات مرتبط

• تعارض نقش دادستان و سازمانهای غیر قضایی در حمایت از محجوران
• قلمرو قاعدۀ ید در اعراض و انساب با تأکید بر فنّاوری‌های نوین پزشکی در فقه امامیه و حقوق ایران