ماده ۷۹۹ قانون مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۴۳ توسط Itbot (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۷۹۹ قانون مدنی: در هبه به صغیر یا مجنون یا سفیه قبض ولی معتبر است.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 799 قانون مدنی

در هبه به صغیر یا مجنون یا سفیه، قبض ولی شرعی این گونه اشخاص معتبر است،[۱] البته طفل ممیز، مریض در حال موت، می‌توانند عین موهوب را قبض نمایند.[۲]

به دلیل اینکه محجورین، حق تصرف در مال خود را ندارند؛ لذا اگر قبضی که جهت تملک شرط است؛ توسط آنان صورت پذیرد؛ معتبر نبوده؛ و نمی‌توان آن را مشمول حکم و آثار شرعی دانست، و اشخاص فاقد اهلیت، فقط در رابطه با احکام وضعی، با غیرمحجورین برابر هستند.[۳]

هر چند در ابتدا می‌توان مدعی گردید که حجر متهب پیش از قبض، همچون فوت وی، هبه را منفسخ می‌نماید؛ اما در واقع، به نظر می‌رسد در موارد عدم اهلیت متهب، با قبض ولی او، بتوان عقد را قابل تحقق دانست؛ زیرا وی هنوز موجود است و می‌تواند طرف عقد قرار گیرد.[۴]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 799 قانون مدنی

  1. در هبه به افراد صغیر، مجنون یا سفیه، قبض به عهده ولی آن‌ها است.
  2. شرایط اهلیت و لزوم ولی در اعمال حقوقی به‌عنوان قیم یا نماینده قانونی در موارد خاص مهم است.
  3. ولی می‌تواند به نمایندگی از افراد فاقد اهلیت قانونی، اعمال حقوقی خاصی مانند قبض در هبه را انجام دهد.
  4. اهمیت نقش ولی در تأمین حقوق و منافع افرادی که قادر به اعمال حقوقی به‌صورت مستقل نیستند.
  5. اعتبار قبض در هبه به افراد غیرمکلف وابسته به تأیید و اقدام ولی آن‌ها است.

رویه های قضایی

انتقادات

بین این ماده و ماده ۱۲۱۴ قانون مدنی تعارض وجود دارد؛ لذا ماده ۱۲۱۴ صحیح است.[۵]

مصادیق و نمونه ها

  • اگر زید، در دوران حیات خویش، بخشی از مالش را به فرزند صغیر خود هبه نموده؛ و از طرف آنان در عین موهوب تصرف نماید؛ هبه صحیح بوده؛ و پس از مرگ وی، ورثه نمی‌توانند نسبت به حصه مزبور، ادعایی داشته باشند.[۶]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1441932
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد پنجم) (مصحف-هبه). چاپ 1. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4443160
  3. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 205548
  4. حسن ره پیک. حقوق مدنی عقود معین (جلد دوم) تحلیل عقود مشارکتی (شرکت، مضاربه، مزارعه، مساقات) اذنی و نیابتی (ودیعه، عاریه، وکالت) تبعی و وثیقه ای (ضمان، حواله، کفالت، رهن) تبرعی و شانسی (هبه، گروبندی). چاپ 1. انتشارات خرسندی، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 769384
  5. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مجموعه محشای قانون مدنی. چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1714684
  6. میرزاابوالقاسم قمی و عیسی (ترجمه) ولایی. جامع الشتات کتاب الهبات و الوصایا (جلد دوم). چاپ 1. دانشگاه حقوق و علوم سیاسی، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3878296