ماده ۷۶۰ قانون مدنی

ماده ۷۶۰ قانون مدنی: صلح، عقد لازم است اگر چه در مقام عقود جائزه واقع شده باشد و برهم نمی‌خورد مگر در موارد فسخ به خیار یا اقاله.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۷۵۹ قانون مدنی
• ماده ۷۶۱ قانون مدنی
• ماده ۱۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی

نکات تفسیری دکترین ماده 760 قانون مدنی

عقد صلح یکی از عقود لازم است حتی اگر در مقام عقود جایز منعقد شده باشد (مانند صلح بلاعوض در موقعیت هبه) و طرفین می‌توانند طبق مقررات مربوط به اقاله آن را با تراضی تفاسخ نمایند، چرا که افراد در اداره امور مالی خود، دارای آزادی اراده هستند و محدود نمودن آزادی آنان جز در مواردی که مصالح اجتماعی اقتضا نماید، ممکن نیست. در قانون مدنی اقاله و اشتراط خیار در جمیع انواع عقد صلح به‌طور مسلم پذیرفته شده‌است، خواه صلح در مقام تنازع باشد یا در مقام معامله، خواه تسامحی باشد و خواه تغابنی. همچنین خیار مادام العمر در برخی عقود مانند عقد بیع باطل است، اما در عقد صلح صحیح می‌باشد.

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

عقد صلح می‌تواند در مقام عقود لازم و جایز واقع شود، این امر دلیلی بر نامعین بودن عقد صلح می‌باشد، ممکن است این توهم ایجاد شود که لازم بودن عقد صلح موجب تحدید و معین شدن آثار این عقد می شود؛ اما این توهم صحیح نیست، چرا که بدیهی است که لزوم عقد صلح از اصل لزوم استنباط می‌شود - همچنان که عقود نامعین به‌طور کلی لازم تلقی می‌شوند – نه آنکه دلیل خاصی بر لزوم آن وجود داشته باشد، بنابراین صلح از این جهت شبیه قاعده عمومی قراردادهاست.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 760 قانون مدنی

1. صلح یک عقد لازم است، به این معنا که با انعقاد آن، طرفین ملزم به رعایت مفاد قرارداد هستند.
2. حتی اگر صلح در مقام عقود جایز (که امکان فسخ یک‌طرفه دارند) واقع شده باشد، همچنان لازم و غیرقابل فسخ است.
3. صلح تنها در مواردی که خیار فسخ موجود باشد یا با اقاله (رضایت هر دو طرف) قابل فسخ است.
4. وجود موارد فسخ به خیار، به این معناست که اگر یکی از شرایط فسخ (مانند خیار شرط یا خیار غبن) وجود داشته باشد، عقد را می‌توان فسخ کرد.
5. اقاله به‌عنوان یکی از راه‌های برهم زدن صلح مطرح شده که نیازمند توافق دو طرف است.

رویه های قضایی

• رای دادگاه درباره دعوی تنفیذ صلحنامه عادی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۰۱۲۹۶)
• رای شعبه ۲۳ دیوان عالی کشور با این مضمون صادر شده‌است که صلح عقدی است لازم که وقوع آن ملازمه ای با ایجاب و قبول طرفین دارد.

• رای شعبه ۱۸ دیوان عالی کشور با این مضمون صادر شده‌است که عقد صلح عقدی است لازم و بر هم نمی‌خورد مگر در موارد فسخ خیار یا اقاله.
• نظریه شماره 7/99/1469 مورخ 1399/10/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مقصود مقنن از مصالحه میان جانی و مجنی علیه یا اولیای دم
• رای دادگاه درباره اثر بازداشت ملک بر دعوی الزام به تنظیم سند اجاره و انتقال سرقفلی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۰۷۷۵)

مصادیق و نمونه ها

• ممکن است عقد صلح در قبال عقد جایزی منعقد شود مانند آنکه زمینی را از صاحب آن برای زراعت عاریه می‌کند و در مقابل باغچه خود را به او صلح می‌نماید، در اینجا عاریه از عقود جایز است که با فسخ آن توسط عاریه دهنده، صلح که عقدی لازم است به این دلیل از بین نمی‌رود.
• صلح در مقام عقود جایز ممکن است مانند آنکه انتفاع از مالی را مجانا (عاریه)، در قالب صلح به دیگری اجازه دهد که این عقد برای طرفین لازم است.

مقالات مرتبط

• تعیین مورد معامله
• تأملی در نسبت عقود غیرمعیّن و عقد صلح