ماده ۳۹۳ قانون مدنی
ماده ۳۹۳ قانون مدنی: راجع به زیادتی که از عمل مشتری در مبیع حاصل شده باشد مقررات ماده ۳۱۴ مجری خواهد بود.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
- «مشتری»، کسی است که تعهد یا تملکی را قبول مینماید.[۱]
- «مبیع»، چیزی است که در معامله فروخته می شود.[۲]
فلسفه و مبانی نظری ماده
علت وضع مفاد ماده ۳۹۳ قانون مدنی، این است که بطلان بیع، موجب غاصبانه تلقی شدن ید مشتری میگردد؛ هر چند او نسبت به فساد معامله، بی اطلاع بوده باشد، در نتیجه، راهی جز اعمال مقررات غصب باقی نمیماند،[۳] بنابراین دلیل وضع این ماده را میتوان احترام به مالکیت و مذمت غصب و تعدی نسبت به مال دیگران دانست.[۴]
نکات تفسیری دکترین ماده ۳۹۳ قانون مدنی
در بیع فاسد، مشتری در هر صورت غاصب بوده و مستحق اجرت مال یا اضافه قیمت حاصل شده در آن نیست، مگر اینکه ارزش افزودهای که در مورد معامله به وجود میآید؛ عینی مستقل و جدای از مبیع باشد،[۵] البته به عقیده یکی از حقوقدانان، چنانچه خریدار، نسبت به فساد بیع آگاه نبوده و ارزش افزودهای را که در مبیع به وجود آورده؛ عین نباشد؛ نظیر افزایش قیمتی که بر اثر صافکاری ماشین، حاصل میگردد؛ در این صورت میتواند برای مطالبه اضافه ارزش مزبور، به فروشنده مراجعه نماید.[۶]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۳۹۳ قانون مدنی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- ماده ۳۹۳ قانون مدنی به زیادتی در مبیع که ناشی از عمل مشتری است، اشاره دارد.
- برای این مسئله، مقررات ماده ۳۱۴ قانون مدنی اجرا میشود.
- موضوع ماده به بحث افزایش یا تغییراتی در مال مورد معامله توسط مشتری مربوط است.
- ارتباط با ماده ۳۱۴ نشاندهنده اهمیت پرداختن به تعارض یا تنظیم حقوقی ناشی از تغییرات در مال است.
- موضوع باید از منظر حقوقی و قراردادی با دقت بررسی شود.
انتقادات
- به نظر میرسد مفاد ماده ۳۹۳ قانون مدنی، با قاعده «لاضرر» و نیز مقررات مربوط به تسبیب، قابل تطبیق بوده و ارتباطی با ضمان درک نداشته باشد.[۷]
- اعمال مفاد ماده ۳۹۳ قانون مدنی را نمیتوان به خصوص در فرضی که خریدار، بدون وجود آگاهی از فساد بیع، مالی را خریداری نموده و با هنر و سلیقه و مهارت خویش، تغییرات بسیار ارزشمندی را در آن به وجود آورده و در نتیجه ارزش افزوده بسیار بالایی را در آن مال ایجاد نموده؛ عادلانه دانست.[۸]
مقالات مرتبط
- بررسی حقوقی خسارات ضمان درک در قوانین و رویه قضایی ایران و فرانسه
- نگاهی نو به مفهوم، مبنا و آثار ضمان درک در فقه امامیه و قانون مدنی
- مسئولیت بایع در پرداخت خسارت ناشی از مستحقللغیر درآمدن مبیع
- معامله با حق استرداد و شرط حفظ مالکیت در حقوق ایران و حقوق انگلیس
- تحلیل رویکرد حقوق اسلام و فرانسه به ضمان درک
- کشف استحقاق غیر نسبت به مهرالمسمی بعد از فوت زوج؛ نحوه مطالبه مهریه و غرامات وارده
منابع
- ↑ پرویز نوین و عباس خواجه پیری. حقوق مدنی (جل ششم) (عقود معین-بخش اول) (بیع، خیارات، بیع شرط، اجاره، جعاله، قرض، صلح، مضاربه). چاپ 2. گنج دانش، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6655240
- ↑ مرتضی یوسف زاده. حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین. چاپ 1. انتشار، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3623352
- ↑ حقوق مدنی تطبیقی (مجموعه مقالات). چاپ 3. سمت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 130744
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی عقود معین (قسمت اول) (معاملات معوض، عقود تملیکی، بیع، معاوضه، اجاره، قرض). چاپ 6. مدرس، 1374. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3647028
- ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 95160
- ↑ سیدمرتضی قاسمزاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشههای حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 361712
- ↑ یداله بازگیر. قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (در بیع و احکام راجع به آن) (مواد 338 الی 395). چاپ 1. فردوسی، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 149336
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی عقود معین (قسمت اول) (معاملات معوض، عقود تملیکی، بیع، معاوضه، اجاره، قرض). چاپ 6. مدرس، 1374. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3647028