ماده ۵۶۱ قانون مدنی

ماده ۵۶۱ قانون مدنی: جعاله عبارت است از التزام شخصی به ادای اجرت معلوم در مقابل عملی اعم از این که طرف، معین باشد یا غیرمعین.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۵۶۰ قانون مدنی
• ماده ۵۶۲ قانون مدنی

نکات تفسیری دکترین ماده 561 قانون مدنی

عناصر جعاله عبارتند از:

1. التزام یک سویه
2. موضوع التزام جاعل، تأدیه حق‌الزحمه است.
3. اغلب، امکان تحقق فعل یا ترک فعل مورد نظر جاعل، در عالم خارج وجود دارد.
4. مشروع بودن عمل مورد نظر جاعل
5. ملکیت جاعل نسبت به اجرت جعاله
6. معلوم بودن اجرت جعاله
7. قابلیت تملک عامل نسبت به اجرت جعاله
8. استحقاق عامل نسبت به حق‌الزحمه، ناشی از عمل خود او باشد.
9. منفعت مقصود از پیشنهاد جعاله، نصیب جاعل گردد.
10. اهلیت جاعل، اما عامل می‌تواند محجور باشد.

جعاله، ایقاع است، پس اجاره خدمات و دلالی را نمی‌توان در قالب جعاله گنجانید.

موضوع جعاله، ممکن است فعل یا ترک فعل معینی باشد؛ در مقابل حق‌الزحمه ای مشخص؛ بنابراین جایزه را، نمی‌توان در قالب جعاله گنجانید؛ زیرا جایزه معاوضی نبوده؛ و وعده دهنده، تکلیفی به اجرای عهد خویش ندارد. سبق و رمایه را نمی‌توان در قالب جعاله گنجانید؛ زیرا در آن، نفعی نصیب جاعل نمی‌گردد، در حالی که در جعاله، منفعت مقصود جاعل، به او اختصاص خواهد یافت.

نکات توضیحی ماده 561 قانون مدنی

جعاله، حسب کیفیت اعتبار آن، به دو دسته جعاله خاص و عام قابل تقسیم است.

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

اگر شخصی، از دیگری بخواهد تا کاری را برای وی انجام دهد؛ بدون اینکه مسابقه ای در میان باشد، عمل مزبور را باید جعاله دانست.

موضوع جعاله، باید عملی مشروع باشد.

انتقادات

جعاله خاص را با توجه به اینکه دو طرف آن معلوم هستند؛ باید عقد نامید، در حالی که در جعاله عام، عامل معلوم نیست؛ لذا قانون مدنی با قصور از این مهم، به‌طور مطلق، جعاله را تعهد یا التزام نامیده‌است، در حالی که چنین عناوینی در مورد جعاله عام صدق نمی‌کند.

مصادیق و نمونه ها

• اگر زید، به عمرو بگوید: «در صورت پیدا کردن مدرک دانشگاهی من، که مدتی است مفقود شده؛ ۲۰۰۰ تومان به تو پرداخت می‌کنم»، در این صورت جعاله خاص را ایجاب نموده‌است.
• اگر رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران، اعلام نماید که در صورت کشف واکسن کرونا، به کاشف آن، مبلغی را اعطا می‌نماید؛ در این صورت جعاله عام به وقوع پیوسته‌است.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 561 قانون مدنی

1. جعاله به معنای التزام به پرداخت اجرت مشخص است.
2. موضوع جعاله می‌تواند هر عملی باشد.
3. در جعاله، طرف قرارداد می‌تواند معین یا نامعین باشد.
4. پرداخت اجرت در مقابل انجام عمل صورت می‌گیرد.

پایان نامه و رساله های مرتبط

• مطالعه تطبیقی جعاله در حقوق اسلام و ایران و کاربرد آن در امور بانکی

مقالات مرتبط

• برزخ بین عقد و ایقاع (ماهیت ثالث در اعمال حقوقی)
• ماهیت و اوصاف قراردادهای سوآپ
• مغایرت اصولی قراردادهای مبادلاتی با موضوع صِرف اوراق اعتباری
• ماهیت حقوقی قرارداد استفاده از روش مادرجانشین