ماده ۱۲۴۸ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
در موارد ذیل قیم معزول می‌شود:
'''ماده ۱۲۴۸ قانون مدنی''': در موارد ذیل [[قیم]] [[عزل قیم|معزول]] می‌شود:
 
۱- اگر معلوم شود که قیم فاقد صفت امانت بوده و یا این صفت از او سلب شود؛
 
۲- اگر قیم مرتکب جنایت و یا مرتکب یکی از جنحه‌های ذیل شده و به موجب حکم قطعی محکوم گردد:
 
سرقت، خیانت در امانت، کلاهبرداری، اختلاس، هتک ناموس، منافیات عفت، جنحه نسبت به اطفال، ورشکستگی به تقصیر یا تقلب
 
۳- اگر قیم به علتی غیر از علل فوق محکوم به حبس شود و بدین جهت نتواند امور مالی مولی‌علیه را اداره کند؛
 
۴- اگر قیم ورشکسته اعلان شود؛
 
۵- اگر عدم لیاقت یا توانایی قیم در اداره‌ی اموال مولی‌علیه معلوم شود؛
 
۶- در مورد مواد ۱۲۳۹، ۱۲۴۳، ۱۲۴۴ با تقاضای مدعی‌العموم.


# اگر معلوم شود که قیم فاقد صفت امانت بوده یا این صفت از او سلب شود.
# اگر قیم مرتکب [[جنایت]] یا مرتکب یکی از [[جنحه|جنحه‌]]<nowiki/>های ذیل شده و به موجب [[رأی قطعی|حکم قطعی]] محکوم گردد: [[سرقت]]، [[خیانت در امانت]]، [[کلاهبرداری]]، [[اختلاس]]، [[هتک ناموس]]، [[جرائم منافی عفت|منافیات عفت]]، جنحه نسبت به [[طفل|اطفال]]، [[ورشکستگی به تقصیر]] یا [[ورشکستگی به تقلب|تقلب]].
# اگر قیم به علتی غیر از علل فوق محکوم به [[حبس]] شود و بدین جهت نتواند امور [[مال|مالی]] [[مولی علیه|مولی‌علیه]] را اداره کند.
# اگر قیم [[ورشکستگی|ورشکسته]] اعلان شود.
# اگر عدم لیاقت یا توانایی قیم در ادارهٔ اموال مولی‌علیه معلوم شود.
# در مورد [[ماده ۱۲۳۹ قانون مدنی|مواد ۱۲۳۹]]، [[ماده ۱۲۴۳ قانون مدنی|۱۲۴۳]]، [[ماده ۱۲۴۴ قانون مدنی|۱۲۴۴]] با تقاضای [[دادستان|مدعی‌العموم]].
* {{زیتونی|[[ماده ۱۲۴۷ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۲۴۹ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۲۴۷ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۲۴۹ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۲۳۹ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۲۴۳ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۲۴۴ قانون مدنی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
تقصیر، یعنی کوتاهی، باز ایستاندن، و سستی در انجام یا عدم اتیان امری. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی مسئولیت مدنی قراردادی(مطالعه تطبیقی در حقوق و فقه)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=411208|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=وحدتی شبیری|چاپ=1}}</ref>
منظور از «جنحه» در '''ماده ۱۲۴۸ قانون مدنی'''، نوعی [[جرم]] است که [[مجازات]] آن خفیف‌تر از جنایت و شدیدتر از خلاف باشد. امروزه با تصویب [[قانون مجازات اسلامی]]، تقسیم‌بندی جرایم به جنایت و جنحه از میان رفته است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترمینولوژی حقوق نوین (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=کیان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6663808|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=اباذری فومشی|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 1248 قانون مدنی ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
اگر قیم، نسبت به [[محجور]] یا اموال وی، مرتکب یکی از جرایم مذکور در قوانین کیفری گردد؛ (علاوه بر عزل) به مجازات مقرر برای آن جرم نیز، محکوم خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1126412|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم‌زاده|چاپ=15}}</ref> حکم عزل قیم، [[حکم تاسیسی|تأسیسی]] و ناظر به آینده بوده؛ و به اعتبار اموری که وی پیش از [[ابلاغ]] حکم مزبور، انجام داده؛ لطمه وارد نمی‌سازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=102384|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>  
درصورت خودداری قیم، از ارائه گزارش سالانه به دادستان، وی در مطالبه دلیل امتناع از دستور، و بررسی معاذیر قیم، و یا تقاضای عزل او از دادگاه، مخیر است. (1949548)
 
ارائه عذر موجه ازسوی قیم، که باعث خودداری او، از تحویل حساب تصدی سالانه به دادستان، شده است؛ باعث انتفای امکان عزل او می گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=214164|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>
 
حکم عزل قیم، تأسیسی و ناظر به آینده بوده؛ و به اعتبار اموری که وی پیش از ابلاغ حکم مزبور، انجام داده؛ لطمه وارد نمی سازد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=102384|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>
 
اگر قیم، نسبت به محجور یا اموال وی، مرتکب یکی از جرایم مذکور در قوانین کیفری گردد؛ به مجازات مقرر برای آن جرم، محکوم خواهدشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1126412|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم زاده|چاپ=15}}</ref>
 
اگر قیم، به دلیل ابتلا به بیماری، بستری گردد؛ و شخص دیگری هم، نتواند به نیابت از وی، وظایفش را، انجام دهد؛ دراینصورت دادگاه مبادرت به عزل قیم خواهدنمود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=214248|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>


لازم به ذکر است که ارائه [[عذر موجه]] از سوی قیم، که باعث خودداری او، از تحویل حساب [[تصدی]] سالانه به دادستان، شده‌است؛ باعث انتفای امکان عزل او می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=214164|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1248 قانون مدنی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# قیم باید دارای صفت امانت باشد و در صورت فقدان یا سلب این صفت، معزول می‌شود.
# محکومیت قیم به جنایت یا جرایم مشخصی مانند سرقت، خیانت در امانت، و کلاهبرداری منجر به عزل او می‌شود.
# محکومیت به حبس که مانع از اداره امور مالی مولی‌علیه شود، از دلایل عزل قیم است.
# اعلام ورشکستگی قیم منجر به عزل او می‌شود.
# عدم لیاقت یا توانایی قیم در اداره اموال مولی‌علیه می‌تواند منجر به عزل او شود.
# عزل قیم می‌تواند به درخواست مدعی‌العموم و در شرایط خاصی مطرح شود.
== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
به موجب دادنامه شماره 3496 مورخه 23/8/1322 دادگاه عالی انتظامی قضات، دادستان مکلف است با استناد به قراین، اوضاع و احوال حاکم بر قضیه، مبادرت به عزل قیم نماید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قضایی قانون امور حسبی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1998840|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=1}}</ref>
* به موجب [[دادنامه]] شماره ۳۴۹۶ مورخه ۱۳۲۲/۸/۲۳ [[دادگاه عالی انتظامی قضات]]، دادستان مکلف است با استناد به [[قرینه|قراین]] و اوضاع و احوال حاکم بر قضیه، مبادرت به عزل قیم نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قضایی قانون امور حسبی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1998840|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=1}}</ref>
 
== مصادیق و نمونه ها ==
* اگر قیم، به دلیل ابتلا به بیماری بستری گردد، و شخص دیگری هم نتواند به نیابت از وی، وظایفش را انجام دهد؛ در این صورت [[دادگاه]] مبادرت به عزل قیم خواهد نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=214248|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس|۲}}
 
{{مواد قانون مدنی}}
[[رده:فیش اصلاحی]]
[[رده:مواد قانون مدنی]]
[[رده:اشخاص]]
[[رده:حجر و قیمومت]]
[[رده:موارد عزل قیم]]
{{DEFAULTSORT:ماده 6250}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۴۱

ماده ۱۲۴۸ قانون مدنی: در موارد ذیل قیم معزول می‌شود:

  1. اگر معلوم شود که قیم فاقد صفت امانت بوده یا این صفت از او سلب شود.
  2. اگر قیم مرتکب جنایت یا مرتکب یکی از جنحه‌های ذیل شده و به موجب حکم قطعی محکوم گردد: سرقت، خیانت در امانت، کلاهبرداری، اختلاس، هتک ناموس، منافیات عفت، جنحه نسبت به اطفال، ورشکستگی به تقصیر یا تقلب.
  3. اگر قیم به علتی غیر از علل فوق محکوم به حبس شود و بدین جهت نتواند امور مالی مولی‌علیه را اداره کند.
  4. اگر قیم ورشکسته اعلان شود.
  5. اگر عدم لیاقت یا توانایی قیم در ادارهٔ اموال مولی‌علیه معلوم شود.
  6. در مورد مواد ۱۲۳۹، ۱۲۴۳، ۱۲۴۴ با تقاضای مدعی‌العموم.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

منظور از «جنحه» در ماده ۱۲۴۸ قانون مدنی، نوعی جرم است که مجازات آن خفیف‌تر از جنایت و شدیدتر از خلاف باشد. امروزه با تصویب قانون مجازات اسلامی، تقسیم‌بندی جرایم به جنایت و جنحه از میان رفته است.[۱]

نکات تفسیری دکترین ماده 1248 قانون مدنی

اگر قیم، نسبت به محجور یا اموال وی، مرتکب یکی از جرایم مذکور در قوانین کیفری گردد؛ (علاوه بر عزل) به مجازات مقرر برای آن جرم نیز، محکوم خواهد شد.[۲] حکم عزل قیم، تأسیسی و ناظر به آینده بوده؛ و به اعتبار اموری که وی پیش از ابلاغ حکم مزبور، انجام داده؛ لطمه وارد نمی‌سازد.[۳]

لازم به ذکر است که ارائه عذر موجه از سوی قیم، که باعث خودداری او، از تحویل حساب تصدی سالانه به دادستان، شده‌است؛ باعث انتفای امکان عزل او می‌گردد.[۴]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1248 قانون مدنی

  1. قیم باید دارای صفت امانت باشد و در صورت فقدان یا سلب این صفت، معزول می‌شود.
  2. محکومیت قیم به جنایت یا جرایم مشخصی مانند سرقت، خیانت در امانت، و کلاهبرداری منجر به عزل او می‌شود.
  3. محکومیت به حبس که مانع از اداره امور مالی مولی‌علیه شود، از دلایل عزل قیم است.
  4. اعلام ورشکستگی قیم منجر به عزل او می‌شود.
  5. عدم لیاقت یا توانایی قیم در اداره اموال مولی‌علیه می‌تواند منجر به عزل او شود.
  6. عزل قیم می‌تواند به درخواست مدعی‌العموم و در شرایط خاصی مطرح شود.

رویه های قضایی

مصادیق و نمونه ها

  • اگر قیم، به دلیل ابتلا به بیماری بستری گردد، و شخص دیگری هم نتواند به نیابت از وی، وظایفش را انجام دهد؛ در این صورت دادگاه مبادرت به عزل قیم خواهد نمود.[۶]

منابع

  1. ↑ منصور اباذری فومشی. ترمینولوژی حقوق نوین (جلد دوم). چاپ 1. کیان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6663808
  2. ↑ سیدحسین صفایی و سیدمرتضی قاسم‌زاده. حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات). چاپ 15. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1126412
  3. ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 102384
  4. ↑ سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 214164
  5. ↑ سیدمحمدرضا حسینی. تفسیر قضایی قانون امور حسبی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1998840
  6. ↑ سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 214248
برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۱۲۴۸_قانون_مدنی&oldid=438037»