ماده ۲۲۷ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
* [[آثار قوه قهریه بر مسئولیت قراردادی در فقه و حقوق ایران]] | * [[آثار قوه قهریه بر مسئولیت قراردادی در فقه و حقوق ایران]] | ||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
* [[حدود الزام طرفین در رسیدن به توافق در مذاکره مجدد قراردادهای نفتی بینالمللی]] | |||
* [[خسارت تأخیر درانجام تعهدات قراردادی در حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین المللی]] | |||
* [[موارد غیرقابل انجام شدن تعهدات در قراردادها]] | |||
* [[مسئولیت حرفه ای سردفتران در حقوق ایران و فرانسه و تأثیر آن در موضوع اسناد معارض]] | * [[مسئولیت حرفه ای سردفتران در حقوق ایران و فرانسه و تأثیر آن در موضوع اسناد معارض]] | ||
* [[مسئولیت کارفرما در حوادث ناشی از فعالیت های معدنی بر مبنای قانون مسئولیت مدنی]] | * [[مسئولیت کارفرما در حوادث ناشی از فعالیت های معدنی بر مبنای قانون مسئولیت مدنی]] | ||
| خط ۹۸: | خط ۱۰۱: | ||
* [[تأثیر قوه ی قاهره بر رفع مسئولیت کارفرما]] | * [[تأثیر قوه ی قاهره بر رفع مسئولیت کارفرما]] | ||
* [[استرداد سود حاصل از نقض قرارداد و تقابل آن با نظریۀ نقض کارامد]] | * [[استرداد سود حاصل از نقض قرارداد و تقابل آن با نظریۀ نقض کارامد]] | ||
* [[بررسی مسئولیت مدنی ناشی از نقص نرم‌افزار در خودروهای خودران با نگاهی به حقوق امریکا]] | |||
* [[تحلیل تطبیقی نظریۀ جایگزینی فراقضایی متعهد متخلف در حقوق فرانسه و بلژیک و امکان اجرای آن در حقوق تعهدات ایران]] | |||
* [[بررسی فقهی و حقوقی انحلال قرارداد در اثر پاندمی]] | |||
* [[تأثیر قابلیت پیش‌بینی ضرر در مسئولیت ناشی از نقض تعهد قراردادی]] | |||
* [[مسئولیت مدنی تولیدکننده کالا و ارائه‌دهنده خدمت اینترنت اشیا؛ مطالعه تطبیقی در حقوق اتحادیه اروپا، آمریکا و ایران]] | |||
* [[نقض کارآمد قرارداد در حقوقی ایران]] | |||
* [[حقوق پیش‌فروشنده در قانون پیش‌فروش ساختمان و مقایسة آن با حقوق بایع در قانون مدنی]] | |||
* [[مطالعه و بررسی مسئولیت مدنی شرکت‌های سبدگردان در حقوق ایران]] | |||
* [[نقد نهاد «تخفیف بر اساس وضعیت مالی عامل زیان» در دعوای مسئولیت مدنی]] | |||
* [[اثر پاندمی کرونا بر قرارداد اجاره در حقوق ایران و انگلیس (با تاکید بر اجاره خوابگاههای دانشجویی)]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۰۱:۱۲
ماده ۲۲۷ قانون مدنی: متخلف از انجام تعهد وقتی محکوم به تأدیه خسارت می‌شود که نتواند ثابت نماید که عدم انجام، به واسطهٔ علت خارجی بوده‌است که نمی‌توان مربوط به او نمود.
مواد مرتبط
- ماده ۲۲۶ قانون مدنی
- ماده ۲۲۸ قانون مدنی
- ماده ۱۲۱۸ قانون مدنی
- ماده ۱۲۳۱ قانون مدنی
- ماده ۲۲۹ قانون مدنی
توضیح واژگان
به واقعه ای غیرقابل پیش‌بینی، که متعهد، قادر به دفع آن نباشد؛ «قوه قاهره» گویند.[۱]
مطالعات تطبیقی
قانون مدنی ایران، به تبعیت از حقوق فرانسه، غیرقابل پیش‌بینی بودن را از شرایط قوه قاهره دانسته‌است.[۲]
در حقوق فرانسه، قوه قاهره، نمی‌تواند رافع مسئولیت راننده در حوادث رانندگی باشد، مگر اینکه اثبات گردد راننده خودروی مقابل، یا شخص ثالث مقصر بوده‌اند.[۳]
در رابطه با اثبات وجود قوه قاهره، قانونگذار ایران و فرانسه، فرض را بر خطای متعهد قرار داده و بار اثبات فورس ماژور را نیز بر عهده او قرار داده‌اند.[۴]
در حقوق ایران و فرانسه، اگر بین تأخیر متعهد و تلف مال بر اثر قوه قاهره، رابطه سببیت وجود داشته باشد؛ در این صورت نمی‌توان شخص مزبور را معاف از جبران خسارت وارد شده به متعهدٌله دانست.[۵] مبحث فورس ماژور در ماده ۱۲۱۸ قانون مدنی جدید فرانسه مورد اشاره قرار گرفته است.[۶]
در حقوق انگلیس، متعهدٌله، فقط در صورتی حق فسخ قرارداد، به دلیل قوه قاهره را دارد؛ که جهت کاهش خسارت، به تکالیف خود عمل نموده؛ لیکن نتوانسته باشد مانع وقوع حادثه گردد.[۷]
در حقوق آمریکا، ضمانت اجرای قوه قاهره در معاملات تجاری، فسخ قرارداد است.[۸]
در ماده ۱۲۳۱ قانون مدنی جدید فرانسه استحقاق دریافت خسارت به سبب عدم اجرای قرارداد را منوط به مطالبه اجرای قرارداد در مهلت معقول درنظر گرفته است مگر درخصوص مواردی که نقض قطعی و مسلم باشد.[۹]
درخصوص عدم امکان اجرای تعهد به سبب فورس ماژور در ماده 1351 قانون مدنی جدید فرانسه گفته شده است که اگر این فورس ماژور دائمی باشد، ذمه مدیون به همان نسبت، بری خواهد شد.[۱۰]
نکات تفسیری دکترین ماده 227 قانون مدنی
با استناد به مفاد این ماده و ماده ۲۲۹ همین قانون، متعهد، در صورتی به جبران خسارات ناشی از عدم اجرای تعهد، محکوم می‌گردد که امتناع وی از عمل به عهد خویش، مستند به خود او باشد،[۱۱] اما اگر عدم اجرای تعهد، مستند به خود متعهد نباشد؛ مطالبه خسارت از وی نیز صحیح نیست؛ زیرا نمی‌توان کسی را، مسئول اعمال دیگران دانست.[۱۲]
عدم اجرای تعهد بر اثر علت خارجی، امری است نامتعارف، که نیازمند اثبات است.[۱۳] در رابطه با اثبات وجود قوه قاهره، قانونگذار، فرض را بر خطای متعهد بنا نهاده و بار اثبات فورس ماژور را نیز بر عهده او قرار داده‌است.[۱۴]
گفتنی است اگر متعهد، از توانایی دفع علت خارجی، که بر سر راه اجرای تعهد قرار دارد؛ برخوردار بوده؛ و از این امر امتناع نماید؛ در این صورت خود او، مسئول جبران خسارات ناشی از قوه قاهره است؛ زیرا به دلالت عرف، برطرف نمودن مانع، از مقدمات اتیان تکلیف به عمل آمده؛ و رفع آن، بر عهده متعهد است.[۱۵]
نکات توضیحی ماده 227 قانون مدنی
عدم اجرای تعهد بر اثر علت خارجی، ممکن است مستند به قوه قاهره، فعل متعهدٌله یا ثالث باشد.[۱۶] اگر متعهدٌله، بتواند اثبات نماید که متعهد، به تکلیف خود عمل ننموده؛ و در نتیجه زیانی مستقیم، به وی وارد گردیده‌است؛ در این صورت متعهد نیز، می‌تواند با اثبات وجود قوه قاهره، خود را از مسئولیت مبری سازد.[۱۷]
گفتنی است که قوه قاهره را می‌توان مبنای خیار غبن دانسته؛ و برای متعهدی که اجرای موضوع معامله، موجب عسر و حرج او می‌گردد؛ قائل به حق فسخ گردید.[۱۸]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 227 قانون مدنی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- اصل بر مسئولیت مدنی متعهد در صورت عدم انجام تعهد است.
- متعهد باید اثبات کند که علت عدم انجام تعهد، به دلیل یک علت خارجی بوده است.
- وجود علت خارجی باید به نحوی باشد که به متعهد ارتباطی نداشته باشد.
- در صورت اثبات علت خارجی، متعهد از پرداخت خسارت معاف می‌شود.
- بار اثبات علت خارجی بر عهده متعهد است.
رویه های قضایی
- رای دادگاه درباره نقش عامل خارجی در دعوی خسارت تأخیر در تنظیم سند رسمی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۴۰۳)
- رای دادگاه درباره مفهوم فورس ماژور (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۱۵۲۳)
- رای دادگاه درباره مطالبه ارش و خسارت منافع تفویت شده مبیع (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۰۲۶۷)
- رای دادگاه درباره تعهد مالک غیر رسمی به وجه التزام تاخیر در تنظیم سند رسمی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۲۹۴)
- به موجب نظریه مشورتی شماره ۱۵۶۲/۷ مورخه ۲۳/۴/۱۳۶۱ اداره حقوقی قوه قضاییه، اگر به موجب امر قانونگذار، مانعی بر سر راه اجرای تعهد وجود داشته باشد؛ در این صورت نمی‌توان متعهد را ملزم به عمل به عهد خود نمود؛ و به دلیل اینکه اتیان تعهد، از اختیار او خارج است؛ مطالبه خسارت نیز منتفی می‌باشد.[۱۹]
- به نظر کمیسیون نشست‌های قضایی، به مناسبت نشست قضات دادگستری طبس، با توجه به اینکه جهات سقوط تعهدات، در ماده ۲۶۴ قانون مدنی احصا گردیده؛ چنانچه متعهد، نتواند به دلیل وجود مانع خارجی، یا حوادث غیرقابل پیش‌بینی، به تکلیف خود عمل نماید؛ تنها از پرداخت خسارت معاف خواهد شد؛ و همچنان، ملزم به اجرای تعهد خود می‌باشد.[۲۰]
- نظریه شماره 7/1400/943 مورخ 1400/10/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مهلت پرداخت حق کسب، پیشه یا تجارت توسط موجر
- نظریه شماره 7/99/326 مورخ 1399/05/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره قوه قاهره و تاثیر آن بر تاخیر و یا عدم بازپرداخت تسهیلات دریافتی
- رای دادگاه درباره اثر اعلام آمادگی فروشنده به تحویل مبیع بر مطالبه خسارت (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۳۷۷)
- رای دادگاه درباره اثر وحدت مطلوب و تعدد مطلوب در تحقق حق فسخ (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۶۰۱۰۰۰)
- رای دادگاه درباره اثر کاربری ملک در رسیدگی به دعاوی مرتبط به آن (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۳۶۹)
- رای دادگاه درباره اثر گواهی عدم حضور در دفترخانه بر ایفای تعهدات (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۵۰۴)
- رای دادگاه درباره اثر تغییر نرخ ارز خارجی در تسویه بدهی بانکی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۰۸۴۰)
- رای دادگاه درباره اختیار دادگاه در پذیرش اعتراض به نظر کارشناس (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۲۱۳۰۷۰۰۰۵۸)
پایان نامه و رساله های مرتبط
مقالات مرتبط
- حدود الزام طرفین در رسیدن به توافق در مذاکره مجدد قراردادهای نفتی بینالمللی
- خسارت تأخیر درانجام تعهدات قراردادی در حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین المللی
- موارد غیرقابل انجام شدن تعهدات در قراردادها
- مسئولیت حرفه ای سردفتران در حقوق ایران و فرانسه و تأثیر آن در موضوع اسناد معارض
- مسئولیت کارفرما در حوادث ناشی از فعالیت های معدنی بر مبنای قانون مسئولیت مدنی
- مسئولیت مدنی ناشی از فوت منافع ممکن الحصول
- تحلیل تأثیر حدوث فراستریشن (استحاله) در قراردادهای بین المللی نفتی در حقوق انگلیس و ایران با نگاهی به فقه امامیه
- جایگاه تاثیر تقلب نسبت به اصول و قواعد حقوقی
- شرایط و آثار قوة قاهره در اصلاحات قانون مدنی فرانسه مصوب ۲۰۱۶ و استفاده از آن برای رفع کاستی‌های نظام حقوقی ایران
- تحلیل حقوقی و اقتصادی تأثیر بیماری‌های پاندمیک بر اجرای تعهدات قراردادی
- خروج از برجام و جبران خسارت ناشی از عدم اجرای قراردادهای تجاری بینالمللی
- تحلیلی بر نظریۀ عدم پیش‌بینی در حقوق نوین فرانسه و جایگاه آن در حقوق ایران
- تحریم به مثابه قوه قاهره با تأکید بر تحلیل رویه قضایی
- معیارهای محاسبه خسارت در حقوق ایران، انگلیس و اسناد بینالمللی
- امکان‌سنجی تطبیق قوۀ قاهره بر شرایط حاصل از شیوع کرونا با تأکید بر رویۀ قضایی
- عدالت قضایی و نقش آن در مطالبۀ خسارت قراردادی
- زمان ارزیابی خسارت ناشی از نقض قرارداد (مطالعه تطبیقی حقوق ایران و انگلستان)
- بازپژوهی پیرامون مفهوم و مبانی فقهی- حقوقی قاعده مقابله با خسارت
- طریق جبرانی پرداخت خسارتِ نقض تعهدات قراردادی در حقوق انگلستان و طرح آن در حقوق ایران
- آثار تحریم بر اجرای قراردادهای بازرگانی بینالمللی از منظر فورس ماژور
- ادعای فورس‌ماژور براساس کووید-۱۹ در قراردادهای فروش ال.ان.جی
- مطالعة تطبیقی عقیم شدن قراردادهای بالادستی صنعت نفت و گاز در نظام حقوقی ایران و کامن‌لا
- مدیریت تفسلی ریسک در تنظیم قراردادهای بینالمللی نفت
- مبنای مسئولیت بیمه گر حوادث خودرو در مقایسه با حقوق انگلیس
- بررسی تطبیقی تأثیر عدم امکان اجرای مفاد قرارداد بر مسئولیت متعهد و ساختار قرارداد در حقوق ایران و انگلیس
- مروری بر شیوه‌های خاص ارزیابی خسارت قراردادی با تکیه بر مواد 75 و 76 کنوانسیون بیع بین المللی کالا و
- اهداف و مبانی جبران خسارت ناشی از نقض قرارداد با تأکید بر آرای قضایی
- مقایسه شرط هاردشیپ و شرط بازنگری قیمت در قراردادهای فروش گاز
- شرایط و موانع اعمال قاعدهی تقلیل خسارت
- تأثير قوهي قاهره بر رفع مسئوليتكارفرما
- تعدیل قضایی قرارداد در اثر کاهش ارزش پول
- امکان جبران کامل خسارات در اصول قراردادهای تجاری بینالمللی، کنوانسیون قراردادهای بیع بینالمللی کالا و حقوق ایران
- انواع خسارت های نقض تعهدات قراردادی و شرایط مطالبۀ آنها در نظام حقوقی آلمان با مروری بر رویکرد حقوق ایران
- تحلیلی بر مفهوم «حادثه غیرمترقبه» و اثر آن در قانون بیمه اجباری مصوب 1395
- تسهیل در اثبات مسئولیت مدنی قراردادی و خارج از قرارداد ارائه‌دهندگان خدمات حرفه‌ای صرف در حقوق ایران با مطالعۀ تطبیقی حقوق فرانسه و کامن
- مطالعة تطبیقی آثار حقوقی حیات نباتی در حوزة حقوق خصوصی
- تأثیر قوه ی قاهره بر رفع مسئولیت کارفرما
- استرداد سود حاصل از نقض قرارداد و تقابل آن با نظریۀ نقض کارامد
- بررسی مسئولیت مدنی ناشی از نقص نرم‌افزار در خودروهای خودران با نگاهی به حقوق امریکا
- تحلیل تطبیقی نظریۀ جایگزینی فراقضایی متعهد متخلف در حقوق فرانسه و بلژیک و امکان اجرای آن در حقوق تعهدات ایران
- بررسی فقهی و حقوقی انحلال قرارداد در اثر پاندمی
- تأثیر قابلیت پیش‌بینی ضرر در مسئولیت ناشی از نقض تعهد قراردادی
- مسئولیت مدنی تولیدکننده کالا و ارائه‌دهنده خدمت اینترنت اشیا؛ مطالعه تطبیقی در حقوق اتحادیه اروپا، آمریکا و ایران
- نقض کارآمد قرارداد در حقوقی ایران
- حقوق پیش‌فروشنده در قانون پیش‌فروش ساختمان و مقایسة آن با حقوق بایع در قانون مدنی
- مطالعه و بررسی مسئولیت مدنی شرکت‌های سبدگردان در حقوق ایران
- نقد نهاد «تخفیف بر اساس وضعیت مالی عامل زیان» در دعوای مسئولیت مدنی
- اثر پاندمی کرونا بر قرارداد اجاره در حقوق ایران و انگلیس (با تاکید بر اجاره خوابگاههای دانشجویی)
منابع
- ↑ سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها). چاپ 9. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 234720
- ↑ حمید بهرامی احمدی. حقوق تعهدات و قراردادها با مطالعه تطبیقی در فقه مذاهب اسلامی و نظام‌های حقوقی. چاپ 1. دانشگاه امام صادق (ع)، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4343520
- ↑ سیدحسین صفایی و حبیب اله رحیمی. مسئولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد). چاپ 1. سمت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 401888
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (حقوق تعهدات). چاپ 2. گنج دانش، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 523988
- ↑ سیدمصطفی محقق داماد. قواعد فقه (بخش مدنی) (جلد دوم). چاپ 9. سمت، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1811852
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6712276
- ↑ سیدعباس موسویان. جریمه تأخیر تأدیه (فتاوای مراجع تقلید، قوانین بانکی، مقالات علمی). چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6848
- ↑ حاجی علی موگویی. قاعده عسر و حرج و حق زنان در طلاق. چاپ 1. اطلاعات، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1134208
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6712536
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6713732
- ↑ منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1060332
- ↑ منصور عدل. حقوق مدنی. چاپ 1. خرسندی، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1060332
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (جلد چهارم) (قواعد عمومی قراردادها، اجرای عقد و عهدشکنی و مسئولیت قراردادی). چاپ 3. شرکت سهامی انتشار، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2928576
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (حقوق تعهدات). چاپ 2. گنج دانش، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 523988
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 526360
- ↑ محمد شمعی. حقوق قراردادهای اداری. چاپ 1. جنگل، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4636372
- ↑ محمد شمعی. حقوق قراردادهای اداری. چاپ 1. جنگل، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4636372
- ↑ فصلنامه دیدگاه‌های حقوقی شماره 15 و 16 پاییز و زمستان 1378. دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری، 1378. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 318592
- ↑ مجموعه قانون مدنی (ویرایش ششم). چاپ 7. معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 265864
- ↑ مجموعه نشست‌های قضایی (27) مسائل قانون مدنی (جلد هفتم). چاپ 1. راه نوین، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 243700