ماده ۴۲۴ قانون مدنی
ماده ۴۲۴ قانون مدنی: عیب وقتی مخفی محسوب است که مشتری در زمان بیع عالم به آن نبوده است اعم از این که این عدم علم ناشی از آن باشد که عیب واقعاً مستور بوده است یا این که ظاهر بوده ولی مشتری ملتفت آن نشده است.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
- «مشتری»، کسی است که تعهد یا تملکی را قبول مینماید.[۱]
- «عیب»، به معنای کسری یا زیادی است که برخلاف عرف و عادت در شیء یا حیوانی عارض میگردد.[۲]
- «بیع»، یعنی معامله مالی با مال دیگر.[۳]
- «علم» در ماده ۴۲۴ قانون مدنی، به معنای اطمینان اجمالی یا تفصیلی از وقوع امری میباشد.[۴]
نکات تفسیری دکترین ماده ۴۲۴ قانون مدنی
مقصود قانونگذار از مخفی بودن عیب، جهل خریدار به وجود آن است؛ و با توجه به اینکه نتوانسته در ماده قبل، منظور خود را به صورت رسا بیان نماید؛ با توضیحات مذکور در ماده ۴۲۴ قانون مدنی، این نقیصه را جبران نموده است.[۵]
اگر عیب مبیع، به هنگام بیع توسط بایع مورد تصریح قرار گرفته یا آنچنان آشکار بوده باشد که نتوان خریدار را جاهل به آن فرض نمود؛ در این صورت دیگر نمیتوان فروشنده را مسئول جبران خساراتی دانست که بر اثر معیوب بودن مورد معامله، به مشتری وارد گردیده است و نمیتوان مدعی شد که در چنین مواردی، مشتری بهطور صریح یا ضمنی، تعهد به تضمین ایمنی کالا نمودهاست، از باب تسبیب نیز نمیتوان وی را مقصر دانست، چرا که تقصیر خریدار آگاه به معیوب بودن مبیع، سبب نزدیک و عرفی ورود خسارت به کالا محسوب میگردد؛ بنابراین در مواردی که مشتری، با علم به عیوب ظاهری یا پنهان کالا، مبادرت به خریداری آن مینماید؛ دیگر تصور اینکه از اعتماد وی سوءاستفاده گردیده است؛ معنایی نداشته؛ و تقصیر بایع نیز منتفی است.[۶]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۴۲۴ قانون مدنی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- عیب مخفی به این معنی است که مشتری در زمان خرید از وجود آن آگاه نباشد.
- عدم آگاهی مشتری میتواند به دلیل مستور بودن واقعی عیب باشد.
- ممکن است عیب ظاهری باشد، اما مشتری متوجه آن نشود.
- آگاهی نداشتن مشتری از عیب در زمان بیع مورد توجه قرار میگیرد.
- ظاهر یا مستور بودن عیب در تعریف عیب مخفی تأثیری ندارد.
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
- اگر طرفین شرط نمایند که حتی در صورت ظاهر بودن عیب، متضرر از کالای معیوب میتواند عقد را فسخ نماید؛ در این صورت باید قائل به بطلان عقد و شرط گردید.[۷]
رویه های قضایی
- به موجب نظریه مشورتی شماره ۳۳۳۸ مورخ ۱۳۸۱/۱/۳۱ اداره حقوقی قوه قضاییه، اگر مشتری، با آگاهی از طرح تعویض، مبادرت به خرید ملک نموده باشد؛ در این صورت از حق فسخ قرارداد برخوردار نخواهد بود.[۸]
- رای دادگاه درباره اعمال خیار عیب علیرغم اقدام به تعمیر مبیع معیوب (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۰۱۳۱)
پایان نامه و رساله های مرتبط
مقالات مرتبط
- مطالعه تطبیقی «معلوم بودن مبیع» در حقوق ایران با «انطباق کالا» در کنواسیون بیع بین المللی کالا
- مبانی مسئولیت مدنی ناشی از عیب تولید و توزیع دارو
- مطالعه تطبیقی تعهد ایمنی و مسئولیت مدنی نسبت به اسباببازی
- بررسی تطبیقی قلمرو دفاع از خطر توسعه علم در عیب کالا
- عدم تحقق تدلیس با سکوت و خودداری از بیان عیب هنگام معامله؛ مطالعه در فقه امامیه و حقوق مدنی ایران
منابع
- ↑ پرویز نوین و عباس خواجه پیری. حقوق مدنی (جل ششم) (عقود معین-بخش اول) (بیع، خیارات، بیع شرط، اجاره، جعاله، قرض، صلح، مضاربه). چاپ 2. گنج دانش، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6655240
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. فرهنگ عناصر شناسی (حقوق مدنی، حقوق جزا). چاپ 1. گنج دانش، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1760872
- ↑ حمید مسجدسرایی. ترمینولوژی فقه اصطلاح شناسی فقه امامیه. چاپ 1. پیک کوثر، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4086564
- ↑ نشریه داخلی کانون وکلای دادگستری مرکز، سال پنجم، شماره 17، خرداد ماه 1375. چاپ رشدیه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1319432
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات بهطور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 529728
- ↑ ناصر کاتوزیان. مسئولیت مدنی الزامهای خارج از قرارداد (ضمان قهری) (جلد اول). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1378. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3050868
- ↑ سیدمحمد صدری. متون فقه 1 (عقود معین در ترجمه لمعه). چاپ 2. اندیشههای حقوقی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3971808
- ↑ مجموعه قانون مدنی (ویرایش ششم). چاپ 7. معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 266204