ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی

از ویکی حقوق
(تغییرمسیر از ماده 1108 قانون مدنی)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی: هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

«نفقه» که در ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی مورد اشاره قرار گرفته است، به معنای تأمین مخارج لازم برای بقای نظام خانواده می‌باشد.[۱]

نکات تفسیری دکترین ماده 1108 قانون مدنی

مصادیق تمکین را، قانون، عرف، اخلاق و رسوم هر جامعه تعیین می‌نماید.[۲] زوجه در صورت عدم رعایت وظایف زوجیت، از نفقه محروم خواهد بود، تخلف زوج از تکالیف معاضدت در تشیید مبانی خانواده و تربیت فرزندان نیز، ممکن است موجب موافقت دادگاه، با درخواست طلاق زوجه گردد.[۳]

گفتنی است زن ناشزه، علاوه بر عدم استحقاق نفقه، حق مسکن هم ندارد.[۴]

در خصوص موانع مشروع تمکین باید گفت که جنون زوجه، مانع مشروع محسوب گردیده و تکلیف تمکین را از وی سلب می‌نماید؛ لیکن چنانچه ازدواج با زن مجنون، بر اثر تدلیس باشد؛ و زوج به همین دلیل، مبادرت به فسخ نکاح نماید؛ در این صورت می‌تواند برای مطالبه نفقه‌هایی که تا آن زمان پرداخت نموده؛ به شخص فریبکار مراجعه نماید.[۵]

نکات توضیحی ماده 1108 قانون مدنی

ضمان از منفق، قبل از تمکین، و به خاطر نفقه ای که هنوز بر ذمه او مستقر نگردیده؛ باطل است.[۶]

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

  • طی استفتایی از مراجع تقلید، چنین پاسخ داده شده است که: زنی که بدون رضایت شوهر، منزل او را ترک نموده؛ مستحق نفقه نیست.[۸]
  • طی یک استفتای دیگر از مراجع تقلید نیز، چنین پاسخ داده شده است که: زنی که فراش خود را، از شوهرش جدا نموده؛ و فرزندان را به سوءمعاشرت با او، تحریک کرده؛ و نیز در اقامه نماز، تساهل می‌نماید؛ مستحق نفقه نیست.[۹]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 1108 قانون مدنی

  1. امتناع زن از ادای وظایف زوجیت می‌تواند بر حقوق مالی او تأثیر بگذارد.
  2. مستحق نبودن زن به نفقه، زمانی مطرح می‌شود که امتناع او بدون مانع مشروع باشد.
  3. وظایف زوجیت به تعهداتی گفته می‌شود که زن در قبال شوهر در چارچوب ازدواج دارد.
  4. وجود مانع مشروع مانند بیماری یا شرایط اضطراری ممکن است عدم ادای وظایف را توجیه کند.
  5. مفهوم وظایف زوجیت می‌تواند شامل جنبه‌های عاطفی، جنسی و حتی اقتصادی باشد.
  6. مسئله استحقاق نفقه یکی از مباحث مهم در حقوق خانواده است.

رویه های قضایی

انتقادات

چنانچه زوجه، قسمتی از روز، از تمکین خودداری نماید؛ تمام آن روز، از نفقه محروم خواهد بود، قانونگذار در این مورد، سکوت اختیار نموده است،[۱۳] همچنین پیشنهاد می‌گردد ذیل ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی، مصادیقی تمثیلی از تمکین عام، که ترک آنها، موجب اسقاط نفقه می‌شود؛ و نیز، چند نمونه از عذر موجه و موانع مشروع تمکین، که مسقط نفقه نیست؛ بیان گردد.[۱۴]

مذاکرات تصویب

یکی از نمایندگان مجلس معتقد بود که منظور از تمکین زوجه، فقط دخول نبوده؛ و مواردی نظیر عدم ترک منزل بدون اذن زوج و … نیز، از مصادیق تمکین محسوب می‌گردد.[۱۵]

مصادیق و نمونه ها

  • عدم ترک منزل بدون اذن زوج، حفظ اسرار زوج، قدردان تلاش‌های مرد بودن و عطوفت و مهربانی با او، صبر در دوران تنگ دستی، پذیرایی توام با مهرورزی از شوهر، استقبال از زوج و بدرقه وی به هنگام ورود و خروج وی از منزل، آرایش برای شوهر، و پوشیدن لباس نیکو در حضور وی، اداره منزل به‌طور شایسته، صرفه جویی در هزینه‌ها و … دلالت بر تمکین زوجه می‌نمایند.[۱۶]

پایان نامه و رساله های مرتبط

مقالات مرتبط

منابع

  1. ↑ علی یارارشدی. نفقه زوجه در حقوق ایران و انگلیس. دانشگاه شهید بهشتی، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5108952
  2. ↑ ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 176144
  3. ↑ ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 101540
  4. ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1443604
  5. ↑ حسین مهرپور و محمد روشن. مطالبات زوجه و روش وصول آن (مهریه، نفقه، اجرت المثل، نحله، شرط تنصیف دارایی). چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2801664
  6. ↑ محمدرضا امیرمحمدی. حقوق مدنی (نظام مالی خانواده). چاپ 1. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1121052
  7. ↑ نشریه دادرسی، شماره 75، مرداد و شهریور 1388. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1794940
  8. ↑ مجموعه آرای فقهی در امور حقوقی (جلد چهارم) (نکاح) (بخش دوم). چاپ 2. معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 438332
  9. ↑ آیت اله سیدروح اله خمینی. ره توشه قضایی (بیش از یک هزار استفتاء قضایی از محضر حضرت امام خمینی (ره)). چاپ 1. قضا، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 32484
  10. ↑ مجموعه قانون مدنی (قانون مدنی، نظریات شورای نگهبان، بخشنامه قوه قضائیه، آرای وحدت رویه و اصراری هیئت عمومی دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، نظریات اداره کل حقوقی و اسناد و امور مترجمین قوه قضائیه). چاپ 8. معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5585844
  11. ↑ مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل اجرای احکام مدنی و کیفری. چاپ 1. معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5381904
  12. ↑ مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل اجرای احکام مدنی و کیفری. چاپ 1. معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5396100
  13. ↑ علی جعفرزاده. دوره حقوق مدنی خانواده (نکاح و انحلال آن). چاپ 2. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4507916
  14. ↑ ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 907408
  15. ↑ احمدرضا نائینی. مشروح مذاکرات قانون مدنی. چاپ 1. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 224372
  16. ↑ ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 176144


برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۱۱۰۸_قانون_مدنی&oldid=437882»